Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

1 stycznia 2021 roku spółki komandytowe stały się podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), co sprawia, że zyski przez nie wypracowane podlegają de facto podwójnemu opodatkowaniu. To sprawiło, że wielu przedsiębiorców słusznie zastanawia się, czy forma spółki komandytowej będzie w dalszym ciągu odpowiednia dla rodzaju prowadzonej przez nich działalności. Wśród możliwych i popularnych rozwiązań jest przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jak się okazuje, przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. w praktyce bywa złożone i czasochłonne. Dlatego przygotowałem podsumowanie najważniejszych informacji dotyczących procesu przekształcenia spółek, co jak mam nadzieję pomoże Wam podjąć decyzję i zaplanować ewentualne działania. Zapraszam!

 

Spółka komandytowa, a spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

 

Zanim przejdziemy do wątku przekształcenia spółki, warto będzie podkreślić różnice, podobieństwa i cechy obu spółek. Co ciekawe, spółka komandytowa zaliczana jest do spółek osobowych, spółka z o.o. do spółek kapitałowych. Natomiast oba typy spółek łączy jeden wspólny mianownik – ograniczona odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Poszczególne różnice i podobieństwa przedstawiłem w poniższej tabeli.

 

	Spółka komandytowa	Spółka z o.o.
Rodzaj spółki	Spółka osobowa	Spółka kapitałowa
Konieczność prowadzenia działalności gospodarczej	Tak	Nie, spółka z o.o. może być zawiązana w każdym celu prawnie dopuszczalnym i nie musi być przedsiębiorcą
Przeznaczenie	Przedsiębiorstwa małej i średniej wielkości, w których rola niektórych wspólników ogranicza się do biernej inwestycji (komandytariusze).Z założenia spółka miała być dedykowana rodzinnym biznesom.	Spółki celowe dedykowane określonym projektom lub inwestycjom.Prowadzenie działalności bez konieczności angażowania wspólników lub chroniącej ich prywatny majątek.
Osobowość prawna	Nie	Tak
Sposób zarządzania	Komplementariusze	Zarząd spółki, jego członkami mogą być wspólnicy, jak również osoby spoza ich grona
Minimalna ilość wspólników	Jeden komplementariusz i jeden komandytariusz	Jeden wspólnik
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki	Komplementariusze bez ograniczeń, komandytariusze do wysokości sumy komandytowej	Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki (w niektórych przypadkach odpowiadają członkowie zarządu)
Wkłady niepieniężne	Wkładem może być także praca lub świadczenie usług. Ograniczenia w tym zakresie posiadają komandytariusze	Praca i świadczenie usług nie mogą być wkładem do spółki.
Podejmowanie decyzji	W sprawach bieżących decydują komplementariusze, w pozostałych wszyscy wspólnicy.	Decyzje podejmowane są przez poszczególne organy oraz w drodze uchwał wspólników. Sposób podejmowania decyzji jest bardziej sformalizowany (konieczność zwoływania posiedzeń i zgromadzeń, protokołowanie ich przebiegu, prowadzenie księgi protokołów i księgi uchwał).
Wyjście ze spółki	Możliwość taką musi przewidywać umowa spółki, nadto odbywa się to przez sprzedaż ogółu praw i obowiązków w spółce. Nie jest zatem możliwa sprzedaż tylko części „udziału”.	O ile nic innego nie wynika z umowy spółki, wspólnik może swobodnie obracać swoimi udziałami. Może je sprzedawać pojedynczo, partiami albo wszystkie na raz.
Księgowość	Jeżeli wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne – co do zasady, podatkowa księga przychodów i rozchodów. W innych przypadkach pełna księgowość	Pełna księgowość nawet w spółce jednoosobowej
Podatek dochodowy	Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Podatek ten opłacają wyłącznie wspólnicy zgodnie z właściwymi im zasadami opodatkowania.	Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Zysk spółki po opodatkowaniu może stanowić dywidendę. Ta zaś podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym u wspólników spółki.
Składki ZUS	Status wspólnika w spółce komandytowej jest tytułem do ubezpieczenia społecznego.	Wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. opłaca składki społeczne, jak przedsiębiorca jednoosobowy. W spółkach co najmniej dwuosobowych wspólnicy nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu. Członkowie zarządu powołani uchwałą również nie podlegają z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu.
Zakończenie działalności	Wspólnicy mogą zrezygnować z postępowania likwidacyjnego oraz uzgodnić inny sposób zakończenia działalności przez spółkę.	Postępowanie likwidacyjne jest obowiązkowe.

 

Wspólnicy wieloosobowych spółek z o.o. nie są na przykład zobowiązani do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne, podczas gdy taki obowiązek występuje dla wspólników spółek komandytowych. Do korzyści związanych z wyborem formy spółki z o.o. jako docelowej formy prowadzenia działalności gospodarczej zaliczyć można także zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) pożyczek udzielanych spółce z o.o. przez wspólnika. Pożyczki udzielane przez wspólnika spółce komandytowej podlegają opodatkowaniu PCC.

 

Zastanawiasz się jak zmienić wspólnika w spółce cywilnej? Zajrzyj do tego artykułu!

 

Na pewno dużą zaletą spółki z o.o. w stosunku do sp. k. jest większa elastyczność. Między innymi w kontekście zmiany struktury własnościowej (zbywanie udziałów). Wspólnik spółki z o.o. może przenieść część swoich udziałów na rzecz innej osoby. Udział w spółce komandytowej (tj. ogół praw i obowiązków wspólnika) jest niepodzielny i może być przez wspólnika zbyty wyłącznie w całości. Jeśli zastanawiacie się czy lepsza będzie dla Was spółka jawna czy cywilna, albo jak założyć spółkę z o.o., zachęcam zajrzeć do moich poprzednich wpisów na blogu! A teraz skupmy się na bieżącej sytuacji i procesie przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

 

Podstawowe informacje o przekształceniu spółki komandytowej w spółkę z o.o.

 

Przed nowelizacją, opodatkowaniu podatkiem dochodowym CIT lub PIT podlegały tylko dochody wspólników, w zależności czy wspólnikiem była osoba prawna (CIT) czy fizyczna (PIT). Teraz, w obowiązującym reżimie prawnym, prócz opodatkowania wspólników, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych stanie się również sama spółka. Opodatkowanie spółek komandytowych wynosić będzie: według stawki podstawowej – 19 proc., lub według stawki preferencyjnej – 9 proc. (jeśli roczne przychody spółki nie przekroczą 2 mln euro). Jednym z możliwych rozwiązań, pozwalających uniknąć podwójnego opodatkowania jest przekształcenie spółki.

 

Zgodnie z art. 551 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Spółka przekształcana staje się przekształconą z chwilą wpisu do KRS, a jednocześnie następuje wykreślenie spółki przekształcanej. Skorzystanie z procesu przekształcania, w przeciwieństwie do likwidacji i założenia spółki od nowa, umożliwia zachować ciągłość podmiotowa spółki. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej, a dodatkowo spółka przekształcona pozostaje podmiotem, w szczególności: zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem. To ważne w przypadku niektórych rodzajów prowadzonej działalności. W niektórych przypadkach skuteczniejsze i szybsze będzie zlikwidowanie spółki i założenie nowej. Natomiast są pewne szczególne przypadki, kiedy będzie to mało efektywnym rozwiązaniem.

 

Co ważne! Jeśli zmiana nazwy firmy polega nie tylko na zmianie oznaczenia wskazującego na charakter spółki, istnieje obowiązek podawania poprzedniej nazwy w nawiasie (obok nowej nazwy).

 

W kontekście przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z o.o., poza standardowymi wymogami stosowanymi do wszystkich rodzajów przekształceń, konieczna jest zgoda wszystkich komplementariuszy, a także komandytariuszy reprezentujących co najmniej dwie trzecie sumy sum komandytowych. Do przekształcenia spółki niezbędne będzie:

• sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami;
• przygotowanie opinii biegłego rewidenta;
• powzięcia uchwały o przekształceniu spółki;
• powołania członków organów spółki przekształconej albo wybór wspólników reprezentujących spółkę i prowadzących jej sprawy
• dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.

 

Warto pamiętać, że w zależności od tego jakie spółki uczestniczą w procesie przekształcania, poszczególne zasady i wymogi mogą się zmieniać. Poza tym każda sytuacja może zawierać dodatkowe, indywidualne cechy, które trzeba uwzględnić już na pierwszych etapach. Czasami od tego będzie zależeć ostateczna decyzja o tym czy lepiej będzie przekształcić czy zlikwidować spółkę. Dlatego też zachęcam do skorzystania z konsultacji i mojego wsparcia. Z uwagi na to, że „kilka” udanych procesów przekształcenia spółek mam już za sobą, będę w stanie podpowiedzieć konkretne działania, które będą odnosić się do Twojej konkretnej sytuacji i wyjdą na przeciw Twoim konkretnym potrzebom. Wystarczy napisać do mnie poprzez formularz lub bezpośrednio na maila: marcin@droga-do.pl. A teraz postaram się w skrócie opowiedzieć jak wyglądają podstawowe etapy w procesie przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

 

 

Proces przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z o.o.

 

Proces przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością można podzielić na podstawowe 3 etapy: etap przygotowawczy, etap właściwy (związany z podjęciem uchwały o przekształceniu), jak również etap rejestrowy (sądowy). Poniżej podsumowałem najważniejsze informacje dotyczące poszczególnych kroków. Zanim jednak do tego przejdziemy, słów kilka odnośnie czynności wstępnych.

Sam proces przekształcenia powinien się rozpocząć od czynności zmierzających do ustalenia stanu osobowego i majątkowego spółki. W tym także określenie listy wspólników, którzy zamierzają uczestniczyć w spółce z o.o. Jeśli skład podmiotowy spółki przekształconej (sp. z o.o.) ma się różnić od składu podmiotowego spółki przekształcanej (sp. k.), najszybszą drogą do wprowadzenia nowych wspólników będzie nabycie przez nich udziałów jeszcze w ramach spółki przekształcanej, będącej spółką osobową. Co ważne – stosowny zapis musi znajdować się w umowie spółki. Zmiany w składzie wspólników można oczywiście dokonać także w spółce przekształconej (sp. z o.o.), jednak będzie to wymagało większych formalności, których lepiej uniknąć.

W przypadku zmiany wspólnika – jeśli dokonamy jej przed przekształceniem spowoduje to, że do czasu ukończenia przekształcenia, taka osoba fizyczna będzie ponosiła (jako komplementariusz) nieograniczoną odpowiedzialność majątkową, również majątkiem osobistym.

 

Pamiętaj! „Spółka nie może obejmować lub nabywać ani przyjmować w zastaw własnych udziałów. Zakaz ten dotyczy również obejmowania lub nabywania udziałów bądź przyjmowania ich w zastaw przez spółkę albo spółdzielnię zależną.” – Art. 200 § 1 zd. 1 i 2 KSH

 

Plan przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z o.o.

 

To pierwszy krok jaki czeka Was w procesie przekształcenia – przygotować plan, który będzie zawierać:

• ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia;
• określenie wartości udziałów albo akcji wspólników (w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową)
• projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
• projekt umowy albo statutu spółki przekształconej;
• sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień, o którym mowa w § 1 pkt 1, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.”.

 

Na tym etapie wspólnicy powinni się również zastanowić, jak ma wyglądać struktura własnościowa wspólników spółki z o.o., która powstanie w wyniku przekształcenia. Po przygotowaniu planu przekształcenia i odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące przyszłego funkcjonowania spółki z o.o. należy wypełnić formalny wymóg: wspólnicy spółki komandytowej muszą być dwukrotnie zawiadomieni o zamiarze przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z o.o.

 

Zgodnie z art. 560 § 1 KSH: „Spółka zawiadamia wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółki dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.”

 

Uchwała o przekształceniu spółki

 

Właściwą fazę przekształcenia otwiera podjęcie uchwały o przekształceniu spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z art. 562 § 2 KSH, uchwała ta powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza. Protokół ten podpisywany jest przez notariusza oraz wszystkich wspólników spółki przekształcanej.

 

Minimalne wymogi co do treści samej uchwały określone są w art. 563 § 1 KSH: „Uchwała o przekształceniu spółki powinna zawierać co najmniej:

• typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona;
• wysokość kapitału zakładowego, w przypadku przekształcenia w spółkę komandytowo-akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością albo w spółkę akcyjną, albo wysokość sumy komandytowej, w przypadku przekształcenia w spółkę komandytową;
• zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane;
• nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej, w przypadku przekształcenia w spółkę kapitałową, albo
• nazwiska i imiona wspólników prowadzących sprawy spółki i mających reprezentować spółkę przekształconą, w przypadku przekształcenia w spółkę osobową;
• zgodę na brzmienie umowy albo statutu spółki przekształconej.”.

 

Co ważne – przekształcenie spółki nie wyłączy odpowiedzialności osób działających za spółkę przekształcaną. Wedle art. 568 § 1 KSH, osoby działające za spółkę przekształcaną odpowiadają solidarnie wobec spółki, wspólników oraz osób trzecich za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem, sprzecznym z prawem albo postanowieniami umowy lub statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy. Natomiast za zobowiązania spółki przekształcanej powstałe przed dniem przekształcenia odpowiadają na dotychczasowych zasadach, solidarnie ze spółką przekształconą, wszyscy wspólnicy przekształcanej spółki osobowej, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia (art. 574 KSH).

 

 

Wniosek i rejestracja spółki w KRS

 

Po przygotowaniu planu, podjęciu uchwały oraz skompletowaniu całej dokumentacji – kolejnym niezbędnym krokiem będzie wniosek i rejestracja w KRS. Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu albo wspólnicy mający prawo reprezentacji spółki przekształconej. Wniosek ten składa się na urzędowym formularzu (w przypadku spółki z o.o. będzie to formularz KRS W3). Warto przy tej okazji przypomnieć, że przekształcenie skuteczne jest z dniem wpisania spółki przekształconej spółki z o.o. do KRS. W związku z tym na etapie przygotowywania wniosku warto dokonać przekształcenia w pierwszym dniu danego miesiąca (z przyczyn bilansowych).

 

Do wniosku należy dołączyć dokumenty:

• Formularz KRS WH – obligatoryjny formularz
• Formularz KRS WK – dotyczący organu uprawnionego do reprezentacji sp. z o.o.;
• Formularz KRS WM – dotyczący opisu przedmiotu działalności gospodarczej spółki przekształconej;
• Formularz KRS WE – dotyczący wspólników spółki z o.o.;
• Inne dokumenty związane z przekształceniem, czyli: uchwała o przekształceniu, oświadczenie w przedmiocie uczestnictwa w spółce przekształconej, oświadczenie zarządu o wniesieniu kapitału, dokument o powołaniu członków zarządu spółki, lista wspólników, nazwiska, imiona i adresy członków zarządu;
• Formularz KRS ZH wraz z formularzem KRS Z1 – dotyczące ujawnienia o przekształceniu spółki komandytowej w jej aktach rejestrowych (należy do nich także dołączyć potwierdzenia uiszczenia opłat sądowych od wniosku (250 zł) oraz tytułem ogłoszenia w MSiG (100 zł), a także uchwałę w przedmiocie przekształcenia);
• Dowód uiszczenia opłat sądowych: opłaty tytułem rejestracji podmiotu przekształconego w rejestrze przedsiębiorców KRS (w kwocie 500 zł) oraz opłaty za dokonanie ogłoszenia w przedmiocie wpisu spółki do rejestru w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (w kwocie 100 zł);
• Dowód uiszczenia opłaty od pełnomocnictwa (w kwocie 17 zł) – jeśli spółka składa wniosek przez pełnomocnika.

 

Co istotne, zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 22 ustawy o KRS, wniosek o wpis do rejestru powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu (podjęcie uchwały o przekształceniu). Po przyjęciu wniosku, sąd rozpoznaje go w terminie nie dłuższym niż 7 dni od daty jego złożenia. Jeśli wniosek bądź załączniki zawierają nieprawidłowości, sąd może wzywać do ich usunięcia lub poprawy.

 

Spółka z o.o. przekształcona ze sp. k. otrzymuje nowy numer KRS, natomiast numery NIP i REGON pozostają takie jak w ramach sp. k.

 

Ostatnią czynnością zamykającą etap rejestrowy (i całą procedurę przekształcenia), jest ogłoszenie przekształcenia. Jak stanowi art. 570 KSH, ogłoszenie o przekształceniu spółki jest dokonywane na wniosek zarządu spółki przekształconej albo wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej.

 

Koszty przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z o.o.

 

Na koniec ważny wątek, czyli kwestia kosztów przekształcenia spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Całe szczęście, nowelizacja przepisów Kodeksu spółek handlowych, która weszła w życie 1 marca 2020 r., skróciła procedurę przekształcenia oraz obniżyła koszty procesu przekształcenia.

Najważniejsza zmiana dotyczy tego, że od 1 marca 2020 r. nie jest konieczne poddanie planu przekształcenia obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta. Dzięki temu spółki mogą oszczędzić od 3 do 5 tys. zł netto kosztów. Co więcej, przekształcenie w spółkę z o.o. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), o ile ustalony kapitał zakładowy spółki z o.o. po przekształceniu nie będzie wyższy niż wartość uprzednio opodatkowanych PCC wkładów wspólników do spółki. Kolejnym plusem jest brak dodatkowego obowiązku zawarcia umowy spółki z o.o., która jeszcze do niedawna była konieczna.

 

Koszty związane z przekształceniem sp. k. w sp. z o.o.:

• koszt sporządzenia protokołu z uchwałą o przekształceniu (ok 300 – 500 zł)
• koszt opłaty sądowej i opłaty za publikację w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – 600 zł (500 zł tytułem opłaty sądowej i 100 zł tytułem opłaty za publikację w MSiG);
• koszt opłat skarbowych od pełnomocnictwa (za każde pełnomocnictwo, opłata skarbowa 17 zł)
• ewentualne koszty obsługi prawnej

 

Mam nadzieję, że dzisiejszym wpis będzie dla Was pomocny, zwłaszcza jeśli rzeczywiście planujecie przekształcić spółkę komandytową w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Mam wrażenie, że udało się przedstawić temat szczegółowo, co nie zmienia sytuacji, że możecie potrzebować szerszego wsparcia. Bardziej praktycznego. W razie potrzeby zapraszam do kontaktu ze mną – pomogę Wam sprawnie załatwić formalności i doradzę najlepsze rozwiązania. Oczywiście najlepsze w Waszej konkretnej sytuacji 🙂