Chcesz otworzyć działalność gospodarczą? Prowadzić i rozwijać własną firmę? Marzy Ci się w końcu pracować na swoim? Jeśli tak to najprawdopodobniej będziesz musiał napisać biznesplan. Dobry biznes plan. Zwłaszcza jeśli nie masz własnych środków na rozpoczęcie działalności i musisz liczyć na kredyt, dotację lub dofinansowanie. Ale to nie jedyny powód, dla którego warto to zrobić. Zapraszamy do lektury!

Zakładam, że chcesz ruszyć z własnym biznesem. Bardzo chcesz. Motywacja w biznesie jest niezbędna, ale sama w sobie nie zadziała. Być może masz już nawet pomysł na biznes i na siebie, który rozwijał się w Twojej głowie od kilku lat. Ale to też nadal teoria. W tym każdy jest mocny. Snucie wizji „czego to by się nie zrobiło” przychodzi stosunkowo łatwo 😉

Schody pojawiają się w momencie, kiedy ze słów trzeba przejść do czynu. Kiedy trzeba podjąć konkretne decyzje, a jedna pociąga za sobą szereg kolejnych. Kiedy trzeba wziąć odpowiedzialność za te decyzje. Bez stworzenia planu działania się nie obejdzie. Dlaczego? Jak napisać biznesplan i co powinien zawierać?

Na końcu niniejszego artykuły zamieściliśmy 2 pliki pdf – jeden zawiera ściągę jak biznes plan napisać (jest w nim główna treść poniższego wpisu), oraz wzór przykładowego biznes planu.

Plan na własny biznes – ogólne informacje i wprowadzenie

Biznesplan, jak sama nazwa wskazuje, to plan który precyzuje i określa oczekiwania, cele i konkretne działania biznesowe przyszłych przedsiębiorców. To strategiczny plan firmy, który powinien zawierać bieżące założenia i aktualne dane, ale powinien też wybiegać w przyszłość. Uwzględniać koncepcję, proces budowania marki, strategie rozwoju. Jak to często bywa, kwestią zasadniczą jest wiedza jak to zrobić. Bez niej nie trudno zweryfikować swoje pomysły.

Biznesplan to pewnego rodzaju próba bycia obiektywnym wobec samego siebie

Podzielenie i rozpisanie konkretnych działań pomaga spojrzeć na nie z dystansem. Pomaga zadać dodatkowe pytania, a przede wszystkim – zadać właściwe pytania. Szukając odpowiedzi zdobywacie i porządkujecie ważne informacje. Im będzie ich więcej, tym lepiej. Samo otwarcie własnej firmy nie jest skomplikowane, a formalności nie są bardzo uciążliwe. Kluczowe jest to co wydarzy się dalej. Szczegółowy plan na biznes pozwoli to przewidzieć, poukładać i przygotować się na różne scenariusze. Do tego pomoże Wam wprowadzić własne mierniki oceny rezultatów, ułatwi zdefiniowanie celów biznesowych. Pomoże Wam też uchwycić trendy na rynku, czy ogólnie lepiej wgryźć się w daną branżę.

Nie ma jednego uniwersalnego wzoru biznesplanu

Jest bowiem wiele zmiennych, a poszczególne dane zależne są od specyfikacji branży i samego pomysłu. To nieco komplikuje sprawę ale i daje pewne możliwości. Z drugiej strony można stworzyć pewnego rodzaju schemat, określić najważniejsze aspekty i zbudować pewien wzór wyjściowy. W oparciu o taki wzór, mając punkt odniesienia, łatwiej zorganizować działania i sam proces przygotowań.

Podpowiem Wam dzisiaj, co powinien zawierać biznesplan i jak go napisać. Mam nadzieję, że to będzie dobry impuls na start, praktyczna pomoc i wzór wyjściowy, który pomoże Wam ułożyć pomysły w sensowny i realny sposób. Upewnicie się, że wybraliście dobrą drogę, albo przeciwnie – stwierdzicie że trzeba z niej zawrócić. Tworząc biznesplan, powinna przyświecać Ci jedna myśl: przekonaj siebie i innych, że Twój pomysł jest dobry i ma szanse na sukces. Tylko tyle, albo aż tyle. Aby ułatwić Wam to zadanie, rozpisałem poniżej, co powinno znaleźć się w Waszym biznesplanie.

Jakby nie patrzeć to ważna decyzja, która powinna być poprzedzona odpowiednią analizą i przygotowaniem. Można powiedzieć, że biznes plan będzie pierwszym testem przyszłego przedsiębiorcy. Od tego na ile rzetelnie podejdzie do planowania biznesu, będzie w dużej mierze zależeć powodzenie tego pomysłu na biznes.

Założenie własnej firmy = Pomysł + Koncepcja + Strategia + Wykonanie 

Po co pisze się bizes plan?

Najczęściej głównym powodem tworzenia planu na własny biznes jest ubieganie się o dofinansowanie w różnych instytucjach (np. urząd pracy, bank itp.) Bardzo ważną kwestią jest zorientowanie się jakie konkretne wymogi, odnośnie zawartości biznesplanu, ma instytucja u której ubiegamy się o środki.

Pozornie mniej praktyczny, ale nie mniej ważny powód to usystematyzowanie, analiza, podsumowanie i zobiektywizowanie informacji. To co może wydawać się subiektywnie dobrym pomysłem na firmę, wcale nie musi takie być po przeczytaniu biznes planu. Dobrą praktyką będzie zapytanie kilku osób co sądzą o Twoim pomyśle i jak go rozumieją. Ten zabieg pozwala nabrać zdrowego dystansu do przedsięwzięcia oraz poznać perspektywę innych osób. 

Kolejnym powodem może być po prostu potrzeba stworzenia biznes planu jako swoistego „manuala”, „mapy” na potrzeby firmy, zwłaszcza w początkowym okresie działalności. Określenie celów i środków do ich realizacji pomaga trzymać się raz obranej drogi (oczywiście w zmiennym świecie czasem należy zmieniać zasadnicze cele lub sposoby do ich osiągniecia)

Co bezwzględnie powinno znaleźć się w biznesplanie?

Strategiczny plan biznesowy firmy powinien uwzględniać szereg kwestii. Schemat struktury biznes planu zawiera następujące, najważniejsze informacje:

• charakterystyka pomysłu na biznes –  czyli streszczenia całego przedsięwzięcia i wskazanie głównych założeń
• charakterystyki usług i produktów – czyli wskazania wszystkich mocnych i słabych stron Waszego produktu (usługa też nią jest jakby nie patrzeć).
• analiza finansowa – przełożenie pomysłu na konkretne wyliczenia
• analizy rynku i konkurencji – konieczność jeśli wchodzimy do nowej branży
• rozplanowanie zatrudnienia i organizacji firmy – co pokazuje jak będzie działać nasza firma
• strategia marketingowa i sprzedażowa – czyli do polityki cenowej do reklamy
• wizja rozwoju i dokładny harmonogram działań

Jak można się domyślać to bardzo ogólne informacje. Jeśli zależy nam, aby nasz biznes plan był skuteczny i pokazywał rzeczywisty obraz działań i planów trzeba pochylić się nad każdym z tych punktów z osobna. A powinno Ci na tym zależeć nie tylko w przypadku starań o  dofinansowanie – powinieneś zrobić to przede wszystkim dla siebie i powodzenie przedsięwzięcia.

1. Podstawowe informacje o firmie i przedsiębiorcy

Tu opisujemy najważniejsze, podstawowe informacje i założenia dotyczące firmy, jak również przedsiębiorcy. Ta część biznesplanu ma szczególne znaczenie w przypadku kiedy planujemy go zaprezentować osobom trzecim, albo ubiegać się o dofinansowanie.

Najważniejsze informacje o firmie:

• Planowana data rozpoczęcia działalności gospodarczej
• Forma prawna działalności gospodarczej
• Planowana lokalizacja siedziby firmy
• Nazwa firmy
• Dane kontaktowe
• Obszar działalności nawiązujący do PKWiU
• Rodzaj sprzedawanych usług lub produktów

Najważniejsze informacje o przedsiębiorcy:

• Imię, nazwisko
• Data urodzenia
• Wykształcenie
• Kwalifikacje zawodowe i umiejętności
• Odbyte kursy, szkolenia
• Historia dotychczasowego zatrudnienia i doświadczenie

Wizja, misja i cele przedsiębiorstwa

Opisujemy jaka idea przyświeca założeniu firmy. Jakie cele chcemy realizować. Cele powinny okreslać dokładnie, co firma chce osiagnać w ciagu najbliższych trzech do pieciu lat. Takim celem może być na przykład: zwrot inwestycji, określony udział w rynku, spełnienie określonych założen finansowych itd. Osiąganie celów ich pozwoli zweryfikować czy biznes rozwija się w dobrym kierunku.  Dodatkowo można umieścić tu genezę całego projektu, skąd wziął się pomysł na biznes, z czym był związany itd.

2. Charakterystyka planowanej działalności

Tu umieszczamy nazwę naszego projektu, określamy rodzaj działalności (handel, produkcja, usługi), formę organizacyjno-prawną, formę rozliczeń z urzędem skarbowym, lokalizację. Dobrze będzie określić swoją branżę i krótko uzasadnić swoj wybór.

Specyfikacja danej branży

Należy wskazać ogólną charakterystykę branży i głównych producentów działających na danym rynku. W miarę możliwości podać dane liczbowe jeśli są jawne, wielkość sprzedaży i problemy z jakimi zmaga się dana branża. Warto podać też wymagania jakie narzuca branża naszym działaniom, oraz jakie potrzeby mają klienci. Poza tym odnotować jak w danej branży kształtuje się możliwość ekspansji i rozwoju naszych usług lub produktu. Jakie mamy szanse rozwoju w określonych warunkach.

Anliza konkurencji

Jest to związane bezpośrednio z charakterystyką branży. Należy opisać w miarę możliwości jak najdokładniej działania konkurencji. Wskazać największych producentów / usługodawców, pokazując ich ofertę, sukcesy, organizację. W sposób szczegółowy warto zrobić to też przy okazji analizy rynku, która pojawi się w dalszej części biznes planu.

Analiza strategiczna SWOT

Tu należy opisać jaki wpływ będą miały na nasze przedsięwzięcie czynniki ekonomiczne, społeczne, etyczne, technologiczne. Do tego, jaka jest możliwość pojawienia się nowej konkurencji i podobnych wyrobów na rynku. Jaka jest siła przetargowa dostawców i odbiorców? Jakie znaczenie mają dla nas czynniki prawne, polityczne? W odniesieniu do tego należy opisać pozycję strategiczną firmy, wskazać mocne i słabsze strony pomysłu. W skrócie trzeba poddać analizie informacje niezbędne do opracowania własnej strategii, która pozwoli wykorzystać własne szanse, a jednocześnie zminimalizować ryzyko.

Opis produktu / usługi

Kolejna elementarna sprawa. Trudno sobie wyobrazić sytuację, aby skupiać się na ogólnej koncepcji bez wchodzenia w detale dotyczące usług i produktów. Trzeba je dokładnie opisać, jak również omówić ich możliwości, funkcje, korzyści. Należy pamiętać, że zakładając firmę nie tylko realizujemy swoje marzenia ale również chcemy na nich zarabiać. Jak? Na czym? Dlaczego klienci będą chcieli skorzystać w Waszej oferty? Czy Wasz produkt zaspokoi ich potrzeby? Musicie wykazać dlaczego Wasza usługa lub produkt jest pożądana. Czym się wyróżnia od konkurencji. Dobrze już na wstępie dokładnie ustalić kto będzie odbiorcą Waszej oferty i co dokładnie się w niej zawiera. 

Dobrze wskazać unikalne cechy produktu lub usługi, szczególne zalety wyróżnijace produkt na rynku. Warto wykazać jak pomogą one uzyskać przewagę nad konkurencją lub nawiązać rywalizację z konkurencją. Warto opisać też na jakim etapie znajduje się nasz produkt (już istnieje czy produkcja jest dopiero planowana) oraz jakie mamy zdolności wytwórcze.

3. Plan inwestycyjny firmy

Charakterystyka planowanej inwestycji, w której należy podać jej zakres i główne założenia. Im więcej szczegółów będzie zawierał opis, tym wiarygodniejsze będą późniejsze wyliczenia i plan finansowy.

Ważnym elementem planowania inwestycji jest ustalenie źródeł i zasad jej finansowania. Trzeba wskazać czy inwestycja będzie realizowana z własnych środków. W jakiej wysokości będą potrzebne dodatkowe fundusze – o ile w ogóle. Podobnie jeśli zamierzamy zaciągnąć kredyt, ważne będzie opisać na jakich warunkach zostanie on udzielony. Wszystkie te założenia powinny też zostać ujęte w planie finansowym.

4. Plan finansowy

Jeżeli prowadzisz już działalność gospodarczą, w tym miejscu dołącz aktualne sprawozdania finansowe. Uwzględnij bilans, rachunek zysków i strat, oraz gdy to możliwe, cashflow (przepływ pieniądza) z ostatnich dwóch lat.

Opracowanie planu inwestycyjnego, prognozy sprzedaży i kosztów firmowych (stały i zmiennych), ich ewentualna optymalizacja i zakres – to kluczowe do podjęcia ostatecznych decyzji o wystartowaniu z własnym biznesem, albo do przekonania innych, że jest to dobry plan. Musi zawierać zatem konkretne dane, prognozy i rozliczenia. Zawartość tej części planu, może się różnić w zależności od tego kto i do jakich celów go przygotowuje. Jednak to Wy, jako przyszli przedsiębiorcy musicie wiedzieć, na ile Wasz pomysł się opłaci. Nawet jeśli są to tylko kalkulacje, a nie twarde dane. Dlatego powinien się tu znaleźć dokładnie rozpisany bilans, plan inwestycyjny, rachunek zysków i strat, prognozy finansowe itp.

Im bardziej wiarygodne dane, tym bardziej wiarygodne i realne będą Wasze kalkulacje. Osobiście wychodzę z założenia, że najlepiej sprawdza się bazowanie na czarnych scenariuszach. Zwłaszcza przy prognozowaniu finansów w firmie. Wiem, że może brzmieć to dziwnie i mało zachęcająco. Natomiast nic tak skutecznie nie sprowadza na ziemię, jak założenie, że gdzieś po drodze nam nie wyjdzie i co wtedy? Funkcjonowanie w bańce mydlanej, jakiejś złudnej iluzji jest częstym błędem młodych przedsiębiorców. Dobrze jest wszystko dokładnie przeliczyć… żeby finalnie się nie przeliczyć.

Prognozy finansowe

Prognozy finansowe przedstawiamy po analizie jakościowej i ilościowej. To miejsce, w którym już konkretnie wskazujemy rachunek zysków, strat, cash flow i bilans.

Rachunek zysków i strat

Tu określamy nasze oczekiwania dotyczące wielkości zysków i strat jakie nasz biznes wygeneruje w określonym czasie. Rachunek ten powinien być oparty na realnych założeniach, które powinny pokrywać się z informacjami zawartymi w cześci opisowej.

Przepływy pienieżne – cash flow

Prognoza przepływu środków pieniężnych jest uważana za jeden z ważniejszych dokumentów finansowych, ponieważ wskazuje wszystkie wpływy, oraz ponoszone wydatki w konkretnym przedziale czasu. W projekcie cash flow uwzględniamy naszą politykę należności, ile i co będziemy sprzedawać za gotówkę, a jaką część z oddalonym terminem zapłaty. Uwzgldniamy też sposób regulowania naszych zobowizań za zakupione surowce, materiały, towary itd. W odróżnieniu od rachunku zysków i strat, w przepływach pieniężnych musimy pokazać cały proces finansowy.

Bilans

Bilans wskazuje jakie aktywa będą potrzebnei w jakiej wysokości, aby móc prowadzić dzialalność na określonym poziomie. Powienien określać też w jaki sposób te aktywa będą finansowane – własny kapitał, kredyt itp.

Punkt rentowności (BEP)

Punkt rentowności (BEP to skrót od Break Even Point) albo mówiąc inaczej równowagi, wskazuje jaki musi być poziom sprzedaży, aby pokryć wszystkie firmowe koszty. Zarówno operacyjne stałe, jak i koszty zakupu surowców, materiałów, koszty odsetkowe itd. Jasno pokazuje ile trzeba sprzedać produktów albo usług przy określonej marży, aby wyjść na tzw. Zero. To bardzo ważne w planowaniu finansowym, bo daje realny obraz sytuacji i weryfikuje niektóre wcześniejsze założenia.

Analiza wskaźnikowa

Wskaźniki finansowe wylicza się na bazie danych z bilansu, oraz rachunku zysków i strat. Mają duże znaczenie nie tylko dla nas, ale też dla potencjalnych kredytodawców. Dają one natychmiastowe sygnały wskazujące na odchylenia od planów i problemy z:

• płynnością finansową firmy (np. wskaźnik płatności bieżących)
• sprawnością jej działania (na przykład wskaźnik rotacji należności, albo rotacji zapasów)
• rentownocią (np. wskaźnik rentowności brutto, wskaźnik rentowności aktywów lub kapitału)
• zadłużeniem firmy (np. wskanik zadłużenia kapitału własnego)

Ocena efektywności

W przypadku realizacji przedsięwzięcia o charakterze inwestycyjnym, należy dokonać oceny jego efektywności. Jedną z metod jest wyliczenie wartości zaktualizowanej netto NPV, oraz wewntrznej stopy zwrotu IRR. NPV daje wartość netto całego projektu inwestycyjnego z uwzgldnieniem poniesionych nakładów inwestycyjnych oraz przyszłych korzyści finansowych w postaci wpływów. Obliczenia prowadzone są przy stałym poziomie stopy procentowej (tzw. stopy dyskontowej). Jeżeli warto NPV jest dodatnia, to projekt przynosi wartość dodatnią. Kiedy NPV jest ujemne – warto jeszcze raz przeanalizować projekt i dokonać poprawek, albo zmienić niektóre założenia. Warto wiedzieć przy jakiej wymaganej rocznej stopie procentowej NPV daje wartość graniczną zero. Wówczas stopa ta nazywa się IRR. Im wyższe IRR tym lepiej.

5. Plan marketingowy i sprzedażowy – analiza rynku i odbiorcy końcowego

Tu powinny znaleźć się wszystkie istotne informacje dotyczące rynku na jakim planuje się działać. Znaczenie będzie miało zarówno przedstawienie pewnych ogólnych tendencji, jak również trendów lokalnych. Rynek tworzą firmy podobne do naszej. W tym punkcie powinna znaleźć się zatem charakterystyka nie tylko branży, jako ogółu, ale też bezpośrednie odniesienia do konkretnych przykładów i działań konkurencji. Wypada zaznaczyć dlaczego uważacie, że przebijecie się z Waszą ofertą do klientów. Wykazać jaka jest wielkość rynku i jakie są jego możliwości. Jak przewidujecie jego przyszłość i rozwój. Musicie udowodnić sobie i innym, że go rozumiecie. Znacie jego mocne i słabe strony, szanse i pułapki. Warto odnieść się do badań i analiz, zarówno aktualnych jak i tych z lat poprzednich. 

Analizując rynek zaczynamy go rozumieć. A dzięki temu udowadniamy sobie i innym czytelnikom biznes planu, że jesteśmy w stanie konkurować z innymi podmiotami w środowisku konkurencji rynkowej i osiągnąć założone cele biznesowe. Należy opisać rynek najlepiej z podziałem na segmenty oraz wskazać ten, na którym chcemy się skupić. Rozpoznanie i właściwa analiza rynku to jeden z trudniejszych elementów biznes planu. Nie zawsze mamy dostęp do wszystkich informacji, poza tym rynek jest bardzo dynamiczny, co dodatkowo utrudnia sprawę. Jest to jednak niezbędne. Tak jak i próba wskazania dominujących trendów, oraz tendencji. Większość elementów biznesplanu w jakiś sposób odnosi się do jakości analizy rynku. To ważne, aby właściwie oszacować szanse na powodzenie, jak również móc wyjść z ofertą dopasowaną do naszej grupy odbiorców.

Ważne bedzie zatem dokładne określenie kim są nasi klienci docelowi. Czy będą to inne firmy, klienci indywidualni, instytucje o szczególnym profilu działalności. Należy ocenić, jakie są główne potrzeby i oczekiwania naszej grupy docelowej. Jakie mają cechy charakterystyczne i dlaczego mieliby skorzystać akurat z naszej oferty. To będzie decydowało m.in. o strategii marketingowej i sprzedażowej naszej firmy.

Strategia marketingowa

Strategia marketingowa opisuje, w jaki sposób zamierzamy osignąć cele sprzedażowe na prognozowanym poziomie. Powinna określać jak najdokładniej co trzeba zrobić, kiedy, w jaki sposób I jakimi środkami. Musi uwzględniać poszczególne zadania z zakresu sprzedaży, polityki cenowej, promocji.

Strategia marketingowa stanowi ważny sygnał, że rozumiecie potrzebę dokładnego zaplanowania rozwoju Waszej firmy. Sposób promocji, dotarcia do klienta, komunikacja z nim, kanały reklamowe – to ważne elementy tej układanki. Bezpośrednio wpływające na efektywność działań i planów. Jeśli nie zrobiliście charakterystyki klienta w powyższych punktach, to przy opracowywaniu strategii marketingowej warto poświęcić temu czas i uwagę.

Polityka cenowa produktu / usługi

Tu przedstawiamy charakterystykę finansową branży, pod kątem usług lub produktów, które sami chcemy sprzedawać. Warto też przedstawić konkretne kaluklacje ceny dla każdego swojego produktu lub usługi z podziałem na koszty stałe (ponoszone niezależnie od poziomu sprzedaży), koszty zmienne (w wysokości proporcjonalnej do wielkości sprzedaży).

Należy porównać określone przez nas ceny, z tymi które funkcjonują już na rynku i wykazać związek między nimi. Bardzo ważne jest określenie ceny minimalnej niezbęnej dla osiągnięcia progu rentowności. Jeśli proponujemy produkt wyższej jakości niż konkurencja, albo będzie się wyróżniał na jej tle, zrozumiałe będzie, że jego cena również będzie wyższa itd. Warto też uwzględnić kwestię ewentualnych promocji i zmian cen w zalezności od zmian na rynku. 

Promocja i reklama

Tu określamy naszą strategię promocyjną i reklamową. Musimy wykazać w jaki sposób chcemy prowadzić działania promocyjne i jak chcemy dotrzeć do naszej grupy odbiorców. Czy skupiamy się na promocji w sieci? A może zatrudnimy dodatkowych specjalistów, którzy skupią się na marketignu bezpośrednim? Będziemy organizować eventy branżowe? Jaki budżet będziemy chcieli przeznaczyć na ten cel i jakimi kanałami będziemy prowadzić działania reklamowe i promocyjne? Oczywiście zanim to opiszemy, musimy przygotować się bazując zarówno na wcześniejszej anlizie branży, rynku, produktu i odbiorcy. Warto też określić z jakich materiałów reklamowych planujemy korzystać i w jakiej formie będą dystrybuowane.

6. Zarządzanie firmą i kadry

Personel stanowi trzon firmy. Ważne aby opisać kto i za co dokładnie jest odpowiedzialny. Warto wymieć te osoby konkretnie i wskazać na ich kwalifikacje, kompetencje. Życiorysy można umieścić w załącznikach. Przy tej okazji trzeba zaznaczyć liczbę wspólników, jeśli firma ma być spółką. Jeśli planujemy korzystać z firm zewnętrznych do obsługi prawnej, księgowej, albo informatycznej, warto umieść tę informację w tym miejscu. Ma to duże znaczenie również pod kątem organizacji najwazniejszych działań i procesów niezbędnych do właściwego funkcjonowania firmy.

Pracownicy

Może się wydawać, że zaplecze pracownicze i zarządzające nie jest aż tak ważne na pierwszych etapach inwestycji. Nic bardziej mylnego. Koszty pracownicze w znaczący sposób kształtują finanse firmy. Nie trzeba też chyba specjalnie podkreślać jak ważne jest, aby firma była dobrze zarządzana i zatrudniała kompetentne osoby. W tej części zdecydowanie warto wspomnieć o kwalifikacjach osób prowadzącej działalność, pracowników, o strukturze organizacyjnej i podziale obowiązków.

Oczywiście nie da się oddelegować wszystkich obowiązków na zewnątrz firmy. Dlatego w tym miejscu opisujemy planowane zatrudnienie. Ile osób chcemy zatrudnić i na jakich stanowiskach. Warto też zaznaczyć, jak w trakcie rozwoju firmy widzimy rozwój poszczególnych działów i zwiększenie zatrudnienia. Nie zapominając oczywiście o kosztach, choć te powinny być już określone wcześniej – w planie finansowym.

Harmonogram działań

Harmonogram działań to lista wszystkich czynności, jakie należy wykonać w związku z realizacją przedsięwzięcia. Konieczne jest określenie ich na osi czasu. Ustalenie terminów rozpoczęcia i czasu trwania każdej z czynności. W pierwszym roku ujmuje się je w układzie miesięcznym, w kolejnych – kwartalnie. W harmonogramie warto też uwzględnić plan awaryjny, gdyby doszło do opóźnień lub nieprzewidzianych zdarzeń.

Biznesplan jest po to, aby uniknąć chaosu, aby uporządkować pewne dane i informacje, przekonać siebie i innych, że dany pomysł na biznes ma szanse powodzenia. Często jest tak, że nawet najlepsze pomysły kończą się porażką, bo zabrakło właściwej organizacji i konsekwencji. Konieczne jest wyznaczenie celów (najlepiej długofalowych) i ustalenie realnego harmonogramu ich realizacji. Poszczególne zadania dobrze będzie pogrupować w pakiety robocze i tak jak wspomniałem punkt wyżej – lepiej zakładać pesymistyczną wersję. Tak aby ewentualne zmiany w harmonogramie nie zaburzały całego projektu.

7. Podsumowanie biznes planu i ocena ryzyka

W podsumowaniu biznes planu skontcentrujcie się na wykazaniu zagrożeń, które mogą być nawiększym problemem w realizacji przedsięwzięcia. Należy oszacować skalę tych zagrożeń, ich rodzaj i co najważniejsze przedstawić plan awaryjny.

Warto wspomnieć o konkurencji, zmianie popytu, problemach z zatrudnieniem właściwych specjalistów, przekroczeniu kosztów, złym oszacowaniu sprzedaży I terminów, wpływie polityki gospodarczej i innych trudnościach, na które musimy być przygotowani.  To będzie świadczyć o tym, że nie tylko dobrze rozumiemyi dostrzegamy najważniejsze zagrożenia. Będzie to też dowód, że zdajemy sobie sprawę z zagrożeń, potrafimy je właściwie ocenić i znaleźć adekwatne rozwiązania.

Podsumownie

Wymienione aspekty i poszczególne elementy biznesplanu to podstawa. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby rozbudować go jeszcze bardziej. Najważniejsze, żeby w jak najdokładniejszy sposób przygotować się do prowadzenia działalności przed jej rozpoczęciem. Tworzenie biznesplanu wymusza to w naturalny sposób. 

Jeśli potrzebujesz wsparcia na początku swojej drogi, w tym również przy budowaniu biznesplanu – skontaktuj się z nami. Przechodziłem przez ten proces kilkukrotnie i dlatego wiem jak pomóc. 

Biznes plan – poradnik oraz wzór do pobrania