Wiele osób myśli, że po wypełnieniu formalności związanych z założeniem własnej firmy, można od razu przejść do działania. Motywacja i ambicja są potrzebne, natomiast często sprawiają, że rozpoczynamy działalność bez pełnej wiedzy odnośnie naszych przyszłych obowiązków i formalności, które jako przedsiębiorca musimy wypełniać. Początkujący przedsiębiorcy łatwo zapominają, że bycie szefem, to nie tylko określone korzyści ale też spora odpowiedzialność. Nie tylko za siebie i za własną markę.
Rzeczywistość dość szybko weryfikuje takie lekkie podejście. Natomiast to do czego osobiście chciałbym Was zachęć dzisiejszym wpisem, to zamiast uczyć się na własnych błędach, zawczasu uświadomić sobie na jakie obowiązki piszecie się stając się przedsiębiorcami. Zapraszam.
Najważniejsze obowiązki każdego przedsiębiorcy
Dzisiejszy wpis jest przeznaczony szczególnie dla osób, które planują założenie własnej firmy i są raczej na początku swojej biznesowej drogi. Starałem się podsumować najważniejsze obowiązki, jakie nierozerwalnie wiążą się z faktem bycia przedsiębiorcą. Nie jest to pełna lista, ciężko bowiem wejść głębiej w szczegóły nie znając specyfiki działalności jaką zamierzacie prowadzić. Pewne obowiązki są bowiem ściśle związane z daną branżą i charakterem Waszego biznesu. Obowiązki wymienione przeze mnie, są raczej z kategorii podstawowych. Dzięki temu są uniwersalne, występują w zasadzie w każdym rodzaju biznesu. Każdy przedsiębiorca musi być ich świadom, a do tego oczywiście je wypełniać. Brak świadomości jak od strony praktycznej wygląda zarządzanie firmą i ludźmi, oraz jakie formalności muszą być przy tym zachowane, to częsty błąd początkujących przedsiębiorców. Aby nasze działania były skuteczne, konieczne jest posiadanie pełnej wiedzy, z czym będą związane, jakie będą konsekwencje tych działań.. Aby być dobrym szefem, nie wystarczą dobre chęci, a bycie przedsiębiorcą to nie tylko przywileje. To też zbiór określonych obowiązków. Wobec siebie, firmy, pracowników i instytucji państwowych. Mam zatem nadzieję, że moja lista będzie dobrym początkiem i inspiracją do stworzenia własnej, niezależnej listy obowiązków, które jako przedsiębiorca musisz dopilnować.
Obowiązek rejestracyjny przedsiębiorcy
Jednym z podstawowych obowiązków przedsiębiorców jest dokonanie wpisu do odpowiedniego rejestru. W przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi będzie to Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEiDG), jeśli przedsiębiorcą jest osoba prawna albo jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, właściwy będzie rejestr przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Nie każdą działalność musicie zgłaszać i rejestrować. Całkiem niedawno pisałem o działalności nierejestrowanej, jeśli nie widzieliście tego wpisu, nie wiecie dokładnie na czym to polega, zachęcam do lektury.
Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa ludziom i danym
Niezależnie od tego w jakiej branży działacie, jaką formę biznesu prowadzicie, w każdej sytuacji kwestia bezpieczeństwa będzie miała priorytetowe znaczenie. Obowiązkiem przedsiębiorcy (i pracodawcy) jest zapewnienie ochrony zdrowia swoich pracowników, jak również ochrona danych firmowych. Dotyczy to zatem zarówno zapewnienia odpowiednich warunków w miejscu pracy, jak również wypełnianiem obowiązków względem GIODO. Dlatego też temat wątek bezpieczeństwa rozbiłem na dwa tematy: BHP i RODO.
Obowiązki przedsiębiorcy, a BHP
Twoim obowiązkiem jest ocenić i udokumentować ryzyko zawodowe jakie występuje na określonych stanowiskach. To ryzyko trzeba też oczywiście odpowiednio zminimalizować. Musisz zadbać także o odpowiednie przygotowanie biura. Zarówno pod kątem bezpieczeństwa, jak i wygody pracowników. Ważne będzie umieszczenie tablic informujących o drodze i wyjściu ewakuacyjnym, oznaczenie miejsca w których znajduje się gaśnica i instrukcja pożarowa, instrukcja BHP i instrukcja udzielania pomocy. Niezbędnym wyposażeniem będzie też firmowa apteczka. Warto natomiast pamiętać o dodatkowych kwestiach, takich jak właściwe oświetlenie, wentylację pomieszczeń. Ogólnie musisz pamiętać o zapewnieniu swoim pracownikom odpowiednich warunków pracy. Sama siedziba firmy musi spełniać pewne wymogi bezpieczeństwa, a pracownicy (jeszcze zanim podejmą pracę) powinni odbyć szkolenie BHP. Najczęściej sprowadza się ono do ogólnego instruktażu, w którym poruszane są podstawowe przepisy bezpieczeństwa i zasady higieny pracy, jak również do instruktażu stanowiskowego. Tego rodzaju szkolenia BHP będą potrzebne nie tylko na początku, wykonuje się je okresowo, w zależności do rodzaju pracy i stanowiska. Okresowe szkolenia pracownik odbywa w ciągu 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy (6 miesięcy w przypadku kadry kierowniczej). Temat pracowników podsumuję jeszcze w dalszej części wpisu.
Obowiązki przedsiębiorcy, a RODO
Bezpieczeństwo firmy i pracowników, to również odpowiednia ochrona danych. Z chwilą wejścia w życie RODO, jako przedsiębiorca masz nowe obowiązki i większą odpowiedzialność za przetwarzania danych w firmie. Nawet jeśli prowadzisz niewielką działalność, nie zatrudniasz pracowników, najprawdopodobniej przetwarzasz dane osobowe. Czy to w formie umów, działań marketingowych, handlowych, poprzez formularz kontaktowy na stronie firmowej… Dlatego na liście Twoich obowiązków powinien znaleźć się punkt dotyczący ochrony danych osobowych. Nie tylko musisz zdobyć niezbędną wiedzę, w jakim zakresie i w jaki sposób chronić dane ale też musisz podjąć konkretne działania (organizacyjne, systemowe, kadrowe).
Co więcej, jeśli w swojej bazie danych, posiadasz zbiory danych osobowych, masz obowiązek zgłoszenia ich do Głównego Inspektowa Ochrony Danych Osobowych (GIODO). Kiedy trzeba to zrobić? Jeśli dany zbiór danych zawiera dane osób fizycznych, posiada strukturę i umożliwia wyszukiwanie na podstawie co najmniej dwóch różnych kryteriów. Dla przykładu – dane z bazy marketingowej musicie zgłosić, a danych, które służą Wam jedynie do wystawiania faktur już nie. To tylko jeden z obowiązków jakie na przedsiębiorców nakładają przepisy RODO. Od tego, w jaki sposób, w jakiej skali i formie przetwarzacie dane osobowe w swojej firmie, będzie zależało jak dużo obowiązków z tym związanych na Was spadnie. Dlatego dobrze jest nie tylko zgromadzić wiedzę ale też skorzystać z profesjonalnego wsparcia firmy, które pomoże Wam to zorganizować. Pomoże Wam przeprojektować niektóre procesy firmowe, być może odpowiednio zmodyfikować infrastrukturę IT w firmie, przeszkoli pracowników. Jakiś czas temu podpowiadałem na blogu, o czym trzeba pamiętać przy wdrożeniu RODO. Zachęcam do lektury tego wpisu. Tutajnatomiast znajdziecie podsumowanie najważniejszych zmian o jakich musicie wiedzieć. A jeśli szukacie nie tylko informacji ale też bardziej praktycznej pomocy, skontaktujcie się z WBT-IT. Znają się na rzeczy.
Obowiązki pracodawcy wobec pracowników
O pracownikach wspomniałem już przy okazji bezpieczeństwa pracy i danych. Musisz uświadomić sobie, że jeśli planujesz zatrudniać nowych członków załogi, czeka Cię sporo obowiązków z tym związanych. Zaczynając od tych podstawowych, jak skierowanie nowego pracownika na badania lekarskie (medycyna pracy). W niektórych branżach konieczne będą nie tylko badania wstępne ale też okresowe. W grę mogą wchodzić też badania które przeprowadzi Inspekcja Sanitarna (np. branża gastronomiczna, spożywcza).
Jeśli nie ma żadnych przeszkód zdrowotnych, aby dany pracownik podjąć u Ciebie pracę, musisz założyć mu teczkę pracowniczą. Będą w niej zawarte wszystkie najważniejsze informacje dotyczące zatrudnienia, jego przebiegu, gdzie będą umieszczane dokumenty pracownicze. Kolejna sprawa to ewidencja czasu pracy. Niezależnie czy w tradycyjnej formie (lista obecności), czy w formie elektronicznej – musisz kontrolować czas pracy pracownika. Zwłaszcza jeśli zatrudniasz go na etat, na określonych warunkach, które muszą być w jakiś sposób rozliczalne. Wśród obowiązkowych dokumentów, powinna znaleźć się również karta płac. Znajdują się tam informacje dotyczące wynagrodzenia, świadczeń, premii. Komplet dokumentów pracowniczych, jako przedsiębiorca masz obowiązek przechowywać przez okres 10 lat (licząc od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygasł). Jeszcze do niedawna było to 50 lat, zmiany przyniosło wspomniane już dzisiaj RODO. Teraz skupmy się natomiast na obowiązkach ewidencyjnych przedsiębiorcy.
Obowiązki ewidencyjne przedsiębiorcy
Tak jak wspomniałem wyżej – prowadzenie ewidencji pracowniczej jest niezbędne. To jednak nie jedyny obowiązek ewidencyjny, o którym musicie wiedzieć. Każdy przedsiębiorca dla celów podatkowych zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji przychodów, środków trwałych, ewidencji wyposażenia. Ewidencja przychodów będzie konieczna, gdy zdecydowaliście się na opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów. Natomiast jeśli chodzi o ewidencję środków trwałych to chodzi o składniki majątku, które wykorzystywane są przez Was w działalności. Ewidencja wyposażenia – czyli wszystkie składniki majątku wchodzące w skład wyposażenia firmy. Jednym z wielu obowiązków przedsiębiorcy jest również prowadzenie ewidencji sprzedaży VAT. W skrócie – to rejestr sprzedaży, prowadzony w celu poprawnego wyliczania kwot podatku należnego w danym okresie rozliczeniowym.
Kolejny obowiązek ewidencyjny to podatkowa księga przychodów i rozchodów. W dużym skrócie, służy do prowadzenia ewidencji kosztów i przychodów. Będzie konieczna, gdy zdecydujecie się na opodatkowanie działalności na zasadach ogólnych. Jak widzicie, zakres obowiązków ewidencyjnych będzie zależny od organizacji i formy prawnej Waszej działalności.
Obowiązki przedsiębiorcy wobec Urzędu Skarbowego
Jako przedsiębiorca prowadzący własną działalność, jesteś zobowiązany odprowadzać podatki m.in. z tytuł podatku dochodowego, podatków dochodowych za Twoich pracowników czy podatku VAT. O tym jakie podatki płaci przedsiębiorca pisałem jakiś czas temu. Dziś skupię się na obowiązkach względem Urzędu Skarbowego. Temat może niezbyt przyjemny (jak każdy który ociera się o kwestie podatkowe ;)) ale bardzo ważny z perspektywy przedsiębiorcy.
Jednym z podstawowych obowiązków należy posługiwanie się numerem identyfikacji podatkowej (NIP) w obrocie prawnym i gospodarczym. Przedsiębiorcy są obowiązani do umieszczania NIP-u w oświadczeniach skierowanych w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej, jak również w ofertach towarów i usług.
Do 25 dnia każdego miesiąca obowiązkowe jest opłacanie podatku VAT, to też ostateczny termin złożenia deklaracji VAT-7. W przypadku kwartalnego rozliczenia VAT deklaracji – VAT-7K. Obowiązkiem każdego przedsiębiorcy, który jest zarejestrowany jako podatnik VAT, jest również złożenie comiesięcznej informacji o ewidencji VAT w formie JPK (JPK_VAT). Czym jest JPK? Tu dowiecie się więcej.
Jeśli planujesz, albo zatrudniasz już pracowników – z ich wynagrodzenia pobierasz zaliczkę na podatek dochodowy. Pobraną kwotę musisz wpłacić do 20 dnia każdego miesiąca na konto Urzędu Skarbowego (PIT-4). Jeśli podatek wpłacisz po terminie, samodzielnie musisz naliczyć odsetki za zwłokę według obowiązujących stawek odsetek ustawowych. Kwotę odsetek możesz ustalić za pomocą kalkulatora odsetek znajdującego się na stronie Ministerstwa Finansów.
Co więcej, do końca lutego jesteś zobowiązany przekazać PIT-11 zawierający informacje o osiągniętych przez pracownika lub zleceniobiorcę przychodach, pobranych zaliczkach na podatek i składkach. PIT przekazujesz pracownikowi oraz Urzędowi Skarbowemu. Do urzędu formularz wysyłasz samodzielnie listem poleconym lub robi to za Ciebie biuro księgowe, korzystając z możliwości przesyłania takich dokumentów drogą elektroniczną. Pracownicy natomiast mogą otrzymać dokumenty osobiście, muszą tylko pokwitować odbiór. Oczywiście do pracowników, podobnie jak do urzędu, możecie wysłać dokumenty pocztą, pamiętając tylko o tym, aby był to list polecony, a najlepiej za potwierdzeniem odbioru. Macie na to czas do końca lutego (o ile w między czasie ustawodawca nie zdecyduje inaczej – w tym roku na przykład, z uwagi na pandemię, termin te został wydłużony).
Jeśli pracownik złoży na Twoje ręce PIT-12, w którym zadeklaruje, że spełnia określone warunki, by pracodawca sporządził za niego rozliczenie roczne, wówczas zamiast informacji PIT-11, przygotowujesz deklarację PIT-40 i przekazujesz urzędowi oraz pracownikowi. Niezależnie czy przyjdzie Wam przygotować i wysłać PIT-11, czy PIT-40, trzeba złożyć dodatkowo PIT-4R. To zbiorcze zestawienie podstaw oraz kwot podatku i zaliczek na podatek dochodowy pobieranych i wypłacanych do US przez przedsiębiorcę (płatnika) w poprzednim roku podatkowym.
Obowiązki przedsiębiorcy względem ZUS
Całkiem niedawno opisywałem wątek ZUS-u w 2020 roku, także zachęcam zajrzeć do podlinkowanego artykułu. A jakie obowiązki są z nim związane? Zatrudniając pracownika na podstawie umowy o prace oraz umowy o zlecenie, Twoim obowiązkiem jest zgłosić go to Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Masz na to 7 dni od momentu zatrudnienia. Jeśli chodzi o składki, podlegają im umowa o pracę i umowa zlecenie (z jednym wyjątkiem – jeżeli zatrudniasz studenta, który ma ważną legitymację i nie ma ukończonych 26 lat to wówczas od umowy zlecenie nie odprowadzasz składek ZUS). Od umowy o dzieło odprowadza się tylko podatek dochodowy. Aktualne informacje dotyczące sposobu opodatkowania umowy o dzieło, znajdziecie w tym artykule.
Nowych pracowników zgłasza się za pomocą formularzu ZUS ZUA. Stosowany jest on także w przypadku jakiejkolwiek korekty danych, jeśli osoba podlega pełnym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniom zdrowotnym. Jeśli pracownik objęty jest jedynie ubezpieczeniem zdrowotnym, wykorzystujesz formularz ZUS ZZA. Poprzez ZUS ZCNA zgłaszasz dane członków rodziny pracownika ubezpieczonego, a poprzez ZUS DRA, składasz comiesięczne deklaracje, na której rozliczasz wszystkie składki. Pamiętajcie, że wszystkie dokumenty kadrowe, księgowe i ewidencyjne może składać w Twoim imieniu biuro rachunkowe. Korzystanie z tego rodzaju usług, może nie jest bezpośrednim obowiązkiem, natomiast zdecydowanie polecanym i powszechnym rozwiązaniem.
Obowiązki środowiskowe
Od 1 stycznia 2020 r. ewidencję odpadów prowadzi się za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO – Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Obowiązek wpisu do Rejestru BDO oraz prowadzenia w nim ewidencji dotyczy jednak wybranej grupy przedsiębiorców, którzy:
wytwarzają odpady oraz prowadzą ewidencję tych odpadów,
wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny,
produkują lub importują opakowania albo kupują je w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych (od firm unijnych).
W przypadku BDO wielkość firmy nie ma znaczenia. Do Rejestru muszą się wpisać także firmy jednoosobowe, które mają obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów. Mogą to być np. gabinety stomatologiczne, gabinety lekarskie, sklepy spożywcze, firmy budowlane. Jeśli ten wątek Was zainteresował, szukacie bardziej szczegółowych informacji, zajrzyjcie tutaj.
Obowiązki wobec GUS
Do Waszych obowiązków jako przedsiębiorców, dochodzi obowiązek statystyczny. Nie będzie on jednak dotyczył wszystkich przedsiębiorców, a jedynie osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Wymienione podmioty są zobowiązane przekazywać do GUS-u (Główny Urząd Statystyczny) informacje dotyczące działalności. Złożenie sprawozdania do Urzędu Statystycznego to obowiązek, za którego niedopełnienie grozi grzywna w wysokości 5000 zł, także warto o tym pamiętać.
Jeśli w dzisiejszym wpisie umknął mi jakiś istotny obowiązek, dajcie znać w komentarzach. Jak sami widzicie, jest ich trochę. Mimo, że prowadzę kilka firm, coś mogło mi umknąć. Liczę na Waszą czujność 🙂 Liczę też, że skala i ilość obowiązków jakie na Was czekają, nie zniechęcą Was do założenia własnej firmy. Pamiętajcie, że część z nich będziecie mogli oddelegować firmie zewnętrznej, co na pewno Was odciąży. Jeśli szukacie wsparcia w założeniu i prowadzeniu własnej firmy, zbudowaniu strategii rozwoju, strategii marketingowej – jestem do Waszej dyspozycji 🙂
Mogłoby się wydawać, że otwarcie firmy jest wyzwaniem, które wiąże się ze sporym ryzykiem. To prawda, a w zasadzie tylko część prawdy. Niejednokrotnie podkreślałem w artykułach i na vlogu, że samo założenie firmy w rzeczywistości nie jest skomplikowane. Schody, a razem z nimi prawdziwa zabawa i wyzwania pojawiają się dopiero potem. A ryzyko? Jest nieodłącznym elementem tej układanki. Nie da się go całkowicie zniwelować, można natomiast je skutecznie minimalizować.
Jednym ze sposobów może być skorzystanie ze zmiany w przepisach, która weszła w życie jakiś czas temu, razem z Konstytucją Biznesu. Chodzi o działalność nierejestrowaną, która umożliwia założenie firmy na próbę. Na czym to dokładnie polega? Jak możecie na tym skorzystać? Dlaczego to dobre rozwiązanie jeśli stawiasz swoje pierwsze kroki w biznesie?
Działalność nierejestrowana – najważniejsze informacje i warunki
Działalność nierejestrowana (działalnością nieewidencjonowana) tak jak wspomniałem, została wprowadzona ustawą – Prawo przedsiębiorców, w pakiecie ustaw tzw. Konstytucji Biznesu. Została przygotowana z myślą o osobach, które chcą prowadzić własną firmę. Na czym to dokładnie polega? Chodzi o możliwość prowadzenia działalności gospodarczej bez rejestracji firmy. Co jak wiadomo łączyłoby się z dodatkowymi formalnościami, kosztami itd.
Dla przypomnienia najważniejsze rozwiązania wprowadzone w ramach Konstytucji Biznesu
oparcie relacji między administracją i przedsiębiorcami na katalogu zasad gwarantujących
poszanowanie praw i wolności przedsiębiorców, w tym zasady co nie jest prawem zakazane,
jest dozwolone oraz zasad rozstrzygania wątpliwości na korzyść przedsiębiorcy,
wprowadzenie klauzuli zapewniającej zwiększenie jednolitości w stosowaniu prawa,
ograniczenie obciążeń dla początkujących przedsiębiorców, czyli pas startowy dla firm (w skład którego wchodzi właśnie działalność nierejestrowana),
określenie przejrzystych zasad tworzenia prawa gospodarczego,
powołanie instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców
możliwość udzielania prokury przez osoby fizyczne,
nowe zasady zawieszania działalności gospodarczej
usprawnienie funkcjonowania CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej)
Dokładne przepisy dotyczące Prawa przedsiębiorców znajdziecie na stronie ISAP
Od strony formalnej, działalność nierejestrowana to działalność, którą wykonuje osoba fizyczna, a przychód z jej działalność w żadnym miesiącu nie przekracza 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dla przypomnienia – w 2020 roku jest to kwota 2600 brutto, a jeśli chodzi o przyszły rok to trwają właśnie konsultacje i spór na ten temat. Rząd w 2019 roku obiecywał podniesienie minimalnego wynagrodzenia do poziomu 3000 zł. Z uwagi na spodziewaną (a może już pewną?) recesję różne środowiska (w tym pracodawcy) apelują o pozostawienie aktualnej stawki. Z tego co wiem, rząd na ten moment zdecydował się na podniesienie minimalnego wynagrodzenia w 2021 roku do poziomu 2800 zł.
Wprowadzenie działalności nierejestrowej nie oznacza, że każdy, kto zarobi więcej niż 50% minimalnego wynagrodzenia, staje się automatycznie przedsiębiorcą. Dla tej oceny istotne pozostają pozostałe cechy działalności gospodarczej – czyli
wykonywanie działalności zarobkowej we własnym imieniu, w sposób zorganizowany i ciągły. Zmiany w prawie sprawiły, że do progu przychodu 1050 zł (nawet działalność spełniająca te cechy) nie będzie automatycznie uznawana za
działalność gospodarczą.
Warunek dotyczący dochodu jest jednym z dwóch głównych jeśli chodzi o działalność nierejestrowaną. Tym drugim jest warunek czasowy. Firmę na próbę może prowadzić osoba fizyczna, która przez ostatnie 60 miesięcy nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej. Czyli jeśli przez ostatnie 5 lat. Przepisy dają natomiast możliwość skorzystania z działalności nierejestrowej osobom, które zamknęły poprzednią firmę przed 30 kwietnia 2017 roku (czyli 12 miesięcy przed wejściem w życie prawa przedsiębiorców).
Co ważne, działalność nierejestrowana nie dotyczy spółek cywilnych i działalności wymagającej specjalnych zezwoleń lub koncesji
Działalność nierejestrowana – najważniejsze obowiązki
To, że działalność nie jest rejestrowana, ma uproszczoną formę i brak formalności nie oznacza, że nie wiąże się z pewnymi obowiązkami, których trzeba dopełnić. Wśród nich znajduje się wypełnianie przepisów dotyczących ochrony konsumentów. Czyli obsługa ewentualnych reklamacji, napraw lub odstąpienia od umowy, jeżeli działalność prowadzona jest w internecie. Kolejnym obowiązkiem jest prowadzenie rejestru sprzedaży. Są też sytuacje w których może pojawić się obowiązek rejestracji dla celów VAT. Dotyczy to przede wszystkim usług prawniczych, doradczych, jubilerskich, jak również sprzedaż wyrobów z metali szlachetnych. Jeśli w ramach firmy na próbę, planowaliście świadczyć tego rodzaju usługi, będziecie musieli dokonać rejestracji w Urzędzie Skarbowym (druk VAT-R, a jeśli nie posiadacie NIPu, również druk NIP-2).
.
Czego nie musisz robić prowadząc firmę na próbę?
składać wniosku o wpis do CEIDG
uzyskiwać numeru NIP i REGON, posiadać konta firmowego
płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani składki zdrowotnej z tytułu działalności pozarolniczej
odprowadzać zaliczek na PIT ani rozliczać go miesięcznie albo kwartalnie
płacić podatku VAT – obejmuje Cię zwolnienie podmiotowe
prowadzić skomplikowanej rachunkowości
Co musisz zrobić prowadząc firmę na próbę?
prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, czyli spisywać kwoty przychodu uzyskanego w danym dniu
rozliczać przychody z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej
wystawiać na żądanie drugiej strony rachunek albo fakturę
przestrzegać i dopełniać praw konsumenckich
O prawach konsumentów i prowadzeniu rejestru sprzedaży zdążyłem już wspomnieć i co do tego nie ma chyba większych wątpliwości. Jednak zauważyłem, że często pojawiają się one przy okazji tematu podatków i wystawiania faktur. Dlatego poniżej podsumowałem jeszcze te dwa wątki.
Działalność nierejestrowana a podatki
Przepisy podatkowe wyraźnie wskazują, że jesteście zobowiązani do płacenia podatku dochodowego od osiąganych przychodów. Dotyczy to oczywiście także tych przychodów z działalności nierejestrowanej, które są zaliczane do przychodów z tzw. innych źródeł podlegających opodatkowaniu.
Przychód z działalności nierejestrowej sumuje się z innymi osiąganymi przez Ciebie przychodami i podlega opodatkowaniu według skali podatkowej 17% (w 2020 r.) lub 32% (w 2020 r.). Skala podatkowa to jedyna metoda obliczania podatku w tym przypadku i niestety nie będziecie mogli skorzystać z innych rodzajów opodatkowania działalności. Więcej o podatkach w firmie pisałem tutaj, zajrzyjcie w wolnej chwili.
A jak wygląda sytuacja jeśli chodzi o VAT? Zasadniczo, każdy przedsiębiorca dokonujący sprzedaży towarów lub usług, ma obowiązek płacenia podatku VAT, czyli posiadania statusu czynnego podatnika VAT. Prawo podatkowe przewiduje w tym zakresie wyjątki, dzieląc je na: kryterium podmiotowe (zależne od osiąganego przychodu) i kryterium przedmiotowe ( zależne od sprzedawanych towarów lub usług). Jeśli chodzi o kryterium dotyczące przychodów, nie będziecie zobowiązani do płacenia VAT-u, ponieważ w działalności nierejestrowanej nie osiągniecie takiego przychodu, który zobowiązuje do płacenia tego podatku. Limit wynosi bowiem 200 000 zł sprzedaży. Schody zaczynają się w kryteriach przedmiotowych zwolnień od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza ustawowe zwolnienie z VAT-u na niektóre towary lub usługi, ale z drugiej strony na niektóre z nich zwolnienie nie przysługuje. O rodzajach usług, które będą wymagały rejestracji do celów VAT wspominałem już wyżej.
Działalność nierejestrowana a faktury
Osoba prowadząca działalność nierejestrową, co do zasady jest zwolniona z obowiązku wystawiania faktury. To sprawia, że sporo osób ma wątpliwości co zrobić, gdy nasz klient się o nią upomni. Przepisy jasno wskazują, że musimy wystawić fakturę jedynie w przypadku, gdy żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę. Jednak w tym przypadku będzie mogła to być faktura uproszczona, która zawiera jedynie: datę wystawienia, numer, dane podatnika i nabywcy towarów lub usług, nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, miarę i ilość dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług, cenę i kwotę należności ogółem.
Podobnie jest z wystawianiem rachunków w działalności nierejestrowanej. Na żądanie drugiej strony, osoba prowadząca firmę na próbę wystawia rachunek, o ile żądanie takie zostanie zgłoszone przed upływem 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Z resztą rachunki będą Wam pomocne w prowadzeniu uproszczonej ewidencji. Pomoże Wam to na bieżąco kontrolować czy nadal nie przekroczyliście limitu.
Zakończenie działalności nierejestrowanej
Działalność nierejestrowa zakończy się w momencie gdy w danym miesiącu Wasz przychód przekroczy magiczny próg 50% wartości minimalnego wynagrodzenia. Gdy to nastąpi, Waszym obowiązkiem będzie rejestracja firmy w CEIDG. Ważne aby nastąpiło to w terminie 7 dni od dnia przekroczenia tej kwoty. Od tej pory stajecie się pełnoprawnymi przedsiębiorcami 😉
Ryzyko w biznesie, o którym wspomniałem na wstępie będzie rosło razem z Waszym biznesem. Im więcej środków, czasu i serca włożycie we własną firmę, tym bardziej będziecie się bać to stracić. Z jednej strony kończąc działalność nierejestrową zostaniecie pozbawieni pewnych przywilejów, natomiast otworzą się przed Wami inne, nowe możliwości. Poza tym rozpoczynając działalność będziesz mógł skorzystać z ulg dla przedsiębiorców, o których niedawno pisałem na łamach bloga.
Możesz też skorzystać z mojego wsparcia! Pomogłem już wielu przedsiębiorcom stworzyć skuteczną strategię biznesową, marketingową, uzyskać dofinansowanie dla firmy, zoptymalizować koszty, czy wdrożyć nowe technologie. Skontaktuj się ze mną, poznajmy się, opowiedz mi o swoich pomysłach, problemach i wspólnie wypracujmy dobrą przyszłość dla Twojej marki.
Decyzja o założeniu własnej firmy to pierwszy i często najważniejszy krok dla przedsiębiorcy. Trzeba oczywiście pamiętać, że za pierwszym, muszą pojawić się kolejne kroki i działania. Im bardziej będą przemyślane, zaplanowane, tym więcej ich postawicie.
Początki niestety nie zawsze są łatwe. Przyda się Wam się dodatkowe wsparcie. Dlatego też w dzisiejszym artykule podsumowałem najważniejsze informacje o aktualnych ulgach dla początkujących przedsiębiorców i nie tylko. Niezależnie od tego czy będziecie mogli skorzystać z określonych programów czy nie, warto wiedzieć na jaką pomoc możecie liczyć w 2020 roku.
Pierwsze kroki w biznesie
Tak jak wspomniałem na samym wstępie, decyzja o założeniu firmy to najważniejszy krok. Do tego niełatwy. Zwłaszcza w aktualnej sytuacji związanej z epidemią, w jakiej wszyscy się niestety znaleźliśmy. To krok, który z pewnością wymaga odwagi, wizji i wytrwałości. Jak pokazują dane za pierwszy kwartał 2020 roku, w styczniu rozpoczęło działalność prawie 34 000 firm, w lutym ponad 28 000, w marcu ponad 23 000, a w kwietniu już tylko 13 500. Spadek jest oczywisty, tak jak oczywisty będzie wzrost nowych rejestracji, gdy epidemia i obostrzenia gospodarcze odpuszczą.
Nie zmienia to jednak faktu, że nadal znajdują się odważni (a może szaleni?) przedsiębiorcy, którzy ten pierwszy, ważny krok wykonują. Oczywiście za pierwszym muszą puść kolejne, nawet jeśli jeszcze trochę niepewne. To przypomina naukę chodzenia. Pierwszy krok jest przełomem (o czym na pewno wiedzą wszyscy rodzice), ale to dopiero początek. Od tego jakie będą kolejne kroki, w jakim kierunku je zrobicie i i jak szybko pozbieracie się po upadkach, będzie zależało jak długo będziecie się potykać o własne nogi i jak daleko uda Wam się zajść. Zwłaszcza na początku nauki pomocne będzie wsparcie, dzięki któremu łatwiej będzie nam nabrać rozpędu, aż w końcu zaczniecie swobodnie biec we właściwym kierunku. Podsumowałem najważniejsze ulgi dla początkujących przedsiębiorców, jak również wsparcie na jakie może liczyć przedsiębiorca w czasie epidemii w 2020 roku.
Ulgi dla początkujących przedsiębiorców
Duże znacznie na to jak obecnie wygląda pomoc i ulgi dla początkujących przedsiębiorców, miała z pewnością Konstytucja Biznesu. Przez jednych krytykowana, przez innych doceniana. Niezależnie od jej oceny i poglądów, wprowadziła szereg przepisów, które miały i nadal mają ułatwiać przedsiębiorcom rozpoczęcie działalności. Oczywiście dużo tu będzie zależało od spełnienia określonych wymogów. Niestety to nieodłączny element wszystkich ulg dla przedsiębiorców. Poniżej opisałem najważniejsze z nich, podkreślając przy okazji kto, kiedy i na jakich warunkach może liczyć na wsparcie.
Działalność nierejestrowana
Działalność nierejestrowana, określana też jako biznes na próbę, to jedno z rozwiązań jakie pojawiły się w ramach rządowego pasu startowego dla przedsiębiorców. Na czym polega? W skrócie – pozwala osobie, która rozpoczyna działalność gospodarczą na sprawdzenie, czy jest popyt na dane usługi lub towary. Największą wartością tej ulgi jest brak konieczności rejestracji działalności gospodarczej w CEIDG oraz uiszczania składek ZUS. Oczywiście przy spełnieniu pewnych warunków.
Działalność nierejestrowana:
dotyczy osób fizycznych;
przychody z działalności nie mogą przekroczyć w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2020 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 2600 zł, czyli 50% to 1300 zł);
po 30 kwietnia 2017 r. nie prowadziłeś działalności gospodarczej lub twoja działalność gospodarcza została wykreślona z ewidencji przedsiębiorców przed tym dniem.
Prowadzenie działalności nierejestrowanej wymaga prowadzenia ewidencji sprzedaży (w formie uproszczonej), opłacania zaliczek na podatek dochodowy, uwzględnienia osiągniętego dochodu w zeznaniu PIT-36, wystawiania rachunków/faktur na żądania klientów oraz w wybranych sytuacjach konieczność rozliczania podatku VAT. Niezbędne też będzie spełnienie wymogów formalnych, które narzucone są w danej branży (np. sanitarne w przypadku własnej kawiarni lub restauracji)
W sytuacji, gdy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną przekroczy dozwolony limit przychodów, zobowiązana jest w ciągu 7 dni dokonać rejestracji działalności gospodarczej w CEiDG.
Ulga na start ZUS
ZUS na start to ulga, która polega na zwolnieniu z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Zwolnienie dotyczy przedsiębiorcy który:
jest osobą fizyczną
podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej,
nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
Ulga na start jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem. Od przedsiębiorcy zatem zależy czy z niej skorzysta czy nie. Jeśli prowadzący działalność zrezygnuje z ulgi na start, uprawnienie to nie przepada. Będzie można z niego skorzystać ponownie, jednak dopiero po upływie 60 miesięcy. Z punktu widzenia osób rozpoczynających prowadzenie własnego biznesu, ulga może być realnym wsparciem. Składki ZUS przedsiębiorca zobligowany jest bowiem uiszczać niezależnie od tego, czy osiągnięte przychody lub wpływy pozwalają mu na ich sfinansowanie. Czyli odchodzą koszty, które mocno uszczupliłyby finanse w firmie.
Aby skorzystać z ulgi na start, przedsiębiorca zobowiązany jest do zgłoszenia się do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZZA i wskazanie kodu 05 40 – osoba niepodlegająca ubezpieczeniom społecznym i podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru (w 2019 r. najniższa składka wynosi 342,32 zł).
Mały ZUS i Mały ZUS Plus
Kolejną ulgą dla początkujących przedsiębiorców jest tzw. Mały ZUS. Można skorzystać z ulgi od pierwszego dnia prowadzenia biznesu, jak również po upływie korzystania z preferencji określonych w uldze na start. Na czym to polega? Ulga sprowadza się do uiszczania przez okres 24 miesięcy składek na ubezpieczenie społeczne w kwocie podstawy wyliczania składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Rozwiązanie dotyczy niewielkich podmiotów, których dochód w roku roczny nie przekroczył 120 tysięcy zł. Drugim warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez okres nie krótszy niż 60 dni. Istnieje więc możliwość skorzystania z Małego ZUS-u plus po okresie korzystania z ulgi na start.
Podstawa wymiaru składek nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok podatkowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznego. Z obniżenia składek nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy rozliczali się w poprzednim roku w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystali ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT, jak również wspólnicy spółek, osoby wykonujące na rzecz byłego bądź obecnego pracodawcy świadczenia w zakresie zbieżnym z wykonywaną pracą jako pracownik.
Ulgi dla przedsiębiorców w czasie epidemii
Z uwagi na trudną sytuację związaną z epidemią koronawirusa, rząd przygotował pakiet pomocowy dla przedsiębiorców, potocznie nazywany Tarczą Antykryzysową. To pakiet ulg i przepisów, które mają pomóc przetrwać firmom kryzys i spowolnienie gospodarcze, którego jesteśmy świadkami i uczestnikami niestety. Co ważne to otwarty projekt, który stara się nadążyć za rozwojem sytuacji i doczekał się już kilku aktualizacji. Niedawno w życie weszła Tarcza Antykryzysowa 4.0 i wcale nie jest powiedziane, że to ostatnia wersja. Na rządowej stronie znajdziecie wyszukiwarkę programów i ulg dla firm, z podziałem na rodzaj działalności. Podsumowałem najważniejsze z nich poniżej.
Pomoc i ulgi dla przedsiębiorców w czasie epidemii:
Zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące – dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych.
Mikropożyczka 5000 zł – wypłacana jednorazowo, po podpisaniu umowy. Pożyczka wraz z odsetkami na wniosek przedsiębiorcy podlega umorzeniu pod warunkiem, że będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.
Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców – wynosi 2080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia) i jest nieoskładkowane oraz nieopodatkowane. Warunkiem uzyskania świadczenia jest, aby przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15 proc. w stosunku do miesiąca poprzedniego. Poza tym rozpoczęcie działalności musi nastąpić przed 1 kwietnia br.
Dofinansowanie na pracowników – w przypadku spadku obrotów możesz uzyskać dofinansowanie z Funduszu Pracy na pokrycie części kosztów wynagrodzeń dla swoich pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne.Wysokość wsparcia uzależniona jest od wysokości spadku obrotów. Przedsiębiorca nie może mieć zaległości finansowych (podatki, składki).Tutaj więcej szczegółów.
Odliczenie kosztów B+R od dochodu – możliwość odliczenia od dochodu kosztów kwalifikowanych ponoszonych w 2020 r. na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, już przy wpłacaniu zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku.
Dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dla samozatrudnionych – wypłacane przez PUP z Funduszy Europejskich. W przypadku tej formy pomocy na złożenie wniosku przedsiębiorca ma tylko 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez właściwy dla siebie Powiatowy Urząd Pracy.
Odliczenie strat – straty z bieżącego roku będziecie mogli odliczyć od dochodu za rok poprzedni. Zmniejszycie podstawę opodatkowania i otrzymacie zwrot nadpłaconego podatku. Jednorazowo nawet o kwotę 5 000 000 zł.
Ulga IP Box – która umożliwia skorzystanie z preferencyjnej 5% stawki podatku z praw własności intelektualnej, wykorzystywanych do przeciwdziałania COVID-19.
Niższe zaliczki na PIT i CIT – aby nie stracić płynności finansowej możecie umówić się z US na opłacania niższych zaliczek na podatek dochodowy.
Przesunięcie płatności – Nie zostaną naliczone opłaty prolongacyjne w przypadku złożenia wniosku o odroczenie lub rozłożenie na raty podatków, stanowiących dochód budżetu państwa.
Ulga na złe długi – zmiana zwalnia z obowiązku zwiększenia dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczek w 2020 r. o niezapłacone przez podatnika zobowiązania z tytułu zakupionych towarów lub usług. Bez tej zmiany podatnicy PIT i CIT, począwszy od zaliczki należnej za marzec 2020 r., zobowiązani byliby do uwzględnienia w podstawie obliczenia zaliczki kwoty nieuiszczonych zobowiązań, również wówczas, gdy brak zapłaty spowodowany byłby brakiem środków finansowych związanych z zaistniałą sytuacją epidemii koronawirusa.
Ulga na czynsze – wprowadzona została możliwość udzielenia ulgi, umorzenia w całości lub w części, odroczenie płatności, rozłożenie na raty należności z tytułu najmu, dzierżawy i użytkowania nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego.
Chyba każdy na pewnym etapie swojej zawodowej drogi zadaje sobie pytanie: praca na etacie, czy na własny rachunek? Pisałem już wielokrotnie, że każdy powinien ocenić to indywidualnie. Nie każdy nadaje się do prowadzenia własnej firmy, tak jak i wiele osób będzie męczyć się pracując na etacie. Jednoosobowa działalność gospodarcza, jest jedną z prostszych form prowadzenia własnego biznesu i może okazać się świetną alternatywą dla osób, które chcą pracować tylko na własny rachunek.
Dziś podsumuję ten wątek wspominając czym jest działalność gospodarcza, z jakimi obowiązkami się wiąże, jakie ma wady, zalety, oraz przeprowadzę Was przez proces rejestracji działalności, krok po kroku.
Czym jest działalność gospodarcza?
Czym jest działalność gospodarcza? Definicję znajdziemy między innymi w Ustawie o Swobodzie Działalności Gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 roku. Zgodnie z jej treścią to „zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły”. Przekładając to na potoczny język – to regularna działalność prowadzona we własnym imieniu, z zamiarem osiągnięcia zysków.
Główne cechy działalności gospodarcze:
ma cel zarobkowy
wykonywana jest we własnym imieniu
ma charakter zorganizowany
ma charakter ciągły (powtarzalne działania)
ponoszenie ryzyka, odpowiedzialność
Jeśli zamiast jednoosobowej działalności gospodarczej zastanawiasz się jak założyć spółkę z o.o. to na moim blogu pojawił się wpis dotyczący tego tematu. To ważne, żeby przed podjęciem ostateczne decyzji o charakterze i formie prowadzonej działalności, upewnić się w swoim poglądzie. Porównać wszystkie możliwości. Przeanalizować wszystkie wady i zalety. O nich wspomnę w podsumowaniu, a teraz podsumujmy jakie powinny być kolejne kroki, gdy już jesteśmy pewni, że chcemy założyć działalność gospodarczą.
Własna działalność – pierwsze kroki i formalności
Zanim zarejestrujecie działalność gospodarczą konieczne będzie podjęcie nie tylko decyzji o formie prowadzonej działalności. To dopiero pierwszy krok, a przed Wami kolejne:
początek działalności – musicie określić termin rozpoczęcia, zwłaszcza, że przy rejestracji należy wypełnić wniosek CEIDG-1. Jednym z pól jest właśnie data rozpoczęcia działalności gospodarczej
wybór nazwy – z jednym ważnym zastrzeżeniem: musi zawierać Wasze imię i nazwisko. Nazwa podana przy rejestracji musi zawierać co najmniej Wasze imię i nazwisko – np. Marcin Nowak. Można natomiast dodać dodatkowe elementy np. Marcin Nowak usługi marketingowe, albo Marcin Nowak – Droga do.
wybór kodu PKD – należy wybrać kody powiązane z planowaną działalnością. Możecie je wygodnie sprawdzić na TEJ stronie.
założenie rachunku bankowego – nie jest to jednak wymóg dla każdego. Tego obowiązku nie mają mikroprzedsiębiorcy (którzy co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniali mniej niż 10 pracowników i osiągnęli roczny obrót netto nieprzekraczający 2 milionów euro), co jest częstym zjawiskiem przy jednoosobowej działalności. Przepisy pozwalają mikroprzedsiębiorcom opłacanie składek i podatków np. na poczcie. Mogą też odbierać zwrot podatku w gotówce. Pozostali przedsiębiorcy muszą rozliczać się z ZUS i US za pomocą rachunku bankowego, zwłaszcza jeśli chcą ubiegać się o zwrot VAT.
Rejestracja VAT – czyli deklaracja VAT-R którą składa się, aby zarejestrować się lub zaktualizować dane w zakresie podatku od towaru i usług (VAT). Przedsiębiorca dzięki temu może zdecydować, czy chce być czynnym podatnikiem VAT, czy zostaje z niego zwolniony na mocy ustawy.
Numer REGON – na szczęście nie trzeba wypełniać osobnego wniosku, aby go uzyskać. Po uzyskaniu wpisu do CEIDG, GUS w ciągu siedmiu dni nadaje przedsiębiorcy numer REGON. Natomiast, jeśli dana osoba założyła drugą działalność gospodarczą, numer REGON przechodzi z pierwszej zarejestrowanej działalności.
Rejestracja do ZUS – czyli formularz ZUS ZUA w celu zgłoszenia osoby, która jest ubezpieczona zdrowotnie i społecznie lub ZUS ZZA, jeśli osoba podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Pamiętajcie, że początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z tzw. ulgi na start, która polega na zwolnieniu z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
księgowość w firmie – chcąc zarejestrować działalność będziesz musiał zdecydować kto będzie się zajmował księgowością w firmie: Wy sami, zatrudnicie samodzielnego księgowego, czy skorzystacie z usług biura rachunkowego. Polecałbym to trzecie rozwiązanie – jest bezpieczniejsze od samodzielnego prowadzenia księgowości i tańsze od zatrudniania samodzielnego specjalisty.
wybór formy opodatkowania
Forma opodatkowania działalności gospodarczej
Dla niektórych może być to oczywiste, myślę, że mimo wszystko warto podsumować kwestię opodatkowania działalności. Głównie dlatego, że to jeden z kluczowych aspektów prowadząc każdą działalność. Do wyboru mamy 4 możliwe formy opodatkowania:
opodatkowanie na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej – 18% lub 32% – tej formy nie trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego, ponieważ jest ona przyznawana automatycznie,
opodatkowanie według jednolitej stawki podatku liniowego 19% – należy o takiej formie powiadomić urząd skarbowy, zaletą jednolitej stawki jest bez wątpienia jej niezmienność w przypadku przekroczenia granicy dochodu,
ryczałt od przychodów ewidencjowanych – podatek opłaca się jedynie od przychodu, jednak nie wszyscy mogą wybrać ten sposób opodatkowania, w tej formie opodatkowania nie można również odliczać kosztów uzyskania przychodów,
karta podatkowa – opcja tylko dla osoby, która nie korzysta z usług innych firm, współmałżonek nie prowadzi takiej samej działalności oraz nie zatrudnia pracowników w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o dzieło.
Jak zarejestrować działalność gospodarczą?
Po zrobieniu wymienionych wyżej kroków i podjęciu pierwszych decyzji możemy przystąpić do rejestracji firmy. W tym celu należy złożyć wniosek o wpis do CEIDG, czyli do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Można tego dokonać elektronicznie lub tradycyjnie – przez złożenie dokumentu w urzędzie gminy. Aby wysłać i podpisać wniosek CEIDG-1 przez internet potrzebujesz:
bezpłatnego Profilu Zaufanego lub podpisu kwalifikowanego
konta na stronie CEIDG
adresu e-mail
We wniosku CEIDG-1 trzeba podać:
Dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL itd.)
Adres zamieszkania oraz adresy związane z zakładaną działalnością
Kody PKD
Nazwę firmy
Liczbę zatrudnianych pracowników
Dane dotyczące ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego
Formę opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych
Adres przechowywania dokumentacji rachunkowej
Informacje o rachunkach bankowych i pełnomocnictwach
Rejestracja działalności gospodarczej przez internet krok po kroku:
Krok 1. Załóż bezpłatny Profil Zaufany lub kup podpis kwalifikowany.
Krok 2. Zaloguj się na stronie CEIDG. Jeśli nie masz jeszcze konta w systemie CEIDG, w każdej chwili możesz się zarejestrować (na stronie głównej wybierz opcję „Załóż nowe konto”).
Krok 3. Po zalogowaniu na konto, wybierz „Załóż działalność gospodarczą”.
Krok 4. Na stronie „Załóż działalność gospodarczą” zobaczysz pola dotyczące sposobu przygotowania wniosku:
Wstępne przygotowanie danych – Nowy wniosek
Sposób przygotowania wniosku – Przygotuj wniosek wypełniając formularz (Możliwość dołączenia dodatkowych zgłoszeń do ZUS)
Dodatkowe opcje – Brak
Przepisz kod z obrazka i wybierz „Dalej”.
Krok 5. Wypełnij wniosek CEIDG-1 – zgodnie z uwagami, o których wspomniałem wyżej. Pamiętajcie przed wysyłką sprawdzić poprawność wpisanych danych!
Krok 6. Jeśli we wniosku CEIDG-1 zaznaczyliście, że nie posiadacie numerów NIP i REGON, otrzymacie je z automatu na adres e-mail. Bez dodatkowych formalności, w ciągu ok 1 tygodnia. W takim przypadku, wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o uzyskanie NIP i REGON. Mimo, że pola są wymagane (oznaczone gwiazdką) nie trzeba ich wypełniać.
Krok 7. Możesz zaznaczyć formularze ZUS, które chcesz dołączyć do wniosku (pole pojawi się po wybraniu ubezpieczenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych). Jeśli nie złożysz odpowiednich formularzy ZUS wraz z wnioskiem CEIDG-1, musisz to zrobić samodzielnie w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia działalności. Możesz złożyć je osobiście w urzędzie lub przez pue.zus.pl
Krok 8. Jeśli chcesz lub musisz zostać płatnikiem podatku VAT, możesz dołączyć do wniosku CEIDG-1, formularz rejestracyjny VAT-R. Pamiętaj, że musisz posiadać wcześniej nadany numer NIP. Wniosek VAT-R możesz złożyć przez serwis Biznes.gov.pl
Krok 9. Podpiszcie wniosek Profilem Zaufanym lub podpisem kwalifikowanym. O skutecznym dostarczeniu wniosków dowiecie się z potwierdzenia jakie zostanie wysłane na skrzynki mailowe.
Jeśli nie masz Profilu Zaufanego lub podpisu kwalifikowanego, wniosek możesz wypełnić w internecie i podpisać go osobiście w urzędzie miasta lub gminy. W tym celu nie musisz rejestrować konta w internetowym systemie CEIDG a założenie działalności gospodarczej ograniczy się do:
Krok 1. Wypełnijcie wniosek online na stronie ceidg.gov.pl.
Krok 2. Po wypełnieniu wniosku pojawi się kod (numer wniosku) należy go zapisać i zachować.
Krok 3. W ciągu 7 dni od wypełnienia przejdźcie się do urzędu i podajcie urzędnikowi spisany kod (numer wniosku).
Krok 4. Urzędnik odnajdzie Wasz wniosek, wydrukuje i przekaże do podpisania (dzień podpisania jest dniem złożenia wniosku)
Od zeszłego roku istnieje możliwość prowadzenia tzw. działalności nierejestrowanej, jeżeli uzyskane przychody nie przekraczają połowy minimalnego wynagrodzenia (w 2019 roku nie więcej zatem niż 1125 zł miesięcznie) oraz podatnik w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywał działalności gospodarczej. Więcej o działalności nierejestrowanej już wkrótce na moim blogu!
Podsumowanie – wady i zalety działalności gospodarczej
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest chyba najprostszą forma prowadzenia własnej firmy. Rejestracja jest darmowa, wygodna, nie wymaga tworzenia kapitału itd. Tak jak wspomniałem na samym wstępie – nie jest dla każdego. Ostateczną ocenę która forma prowadzenia działalności, czy też która forma opodatkowania jest lepsza, pozostawiam oczywiście Wam. Każdy powinien przeanalizować to osobiście, biorąc pod uwagę wady i zalety danego rozwiązania. Dlatego też na koniec podsumowałem kilka podstawowych plusów i minusów prowadzenia działalności gospodarczej.
Zalety działalności gospodarczej:
brak kosztów założenia działalności gospodarczej
decyzyjność i swoboda działania – to, co stworzysz będzie dla Ciebie pracować
brak wymogu posiadania kapitału
nie ma górnej granicy zarobków
łatwość i wygoda w otwieraniu, zawieszaniu i likwidacji działalności gospodarczej
możliwość łatwiejszej optymalizacji podatkowej
niskie koszty prowadzenia działalności
dodatkowe ulgi na start
ograniczone obowiązki sprawozdawcze
możliwość pracy w domu
Wady działalności gospodarczej:
odpowiedzialność całym majątkiem za zobowiązania
obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia do ZUS
brak płatnego urlopu
konieczność pilnowania zmian w prawie
Oczywiście obie listy można śmiało powiększyć o kilka dodatkowych argumentów. Może dodacie coś od siebie? Mam nadzieję, że dzisiejszy wpis będzie dla Was pomocny. Być może łatwiej będzie podjąć Wam ostateczną decyzje lub postawić kolejne kroki na Waszej zawodowej drodze. Powodzenia!
Prowadzenie własnej firmy wiąże się nierozerwalnie z koniecznością płacenia podatków. Zwłaszcza na początku drogi z własnym biznesem dobrze będzie przygotować się na to psychicznie (i nie tylko!). Z pewnością znacie ten cytat Einsteina o dwóch pewnych rzeczach na świecie? Nie ma co ukrywać, płacenie podatków, to jeden z tych przykrych obowiązków, którego niestety trudno będzie uniknąć.
Czy rzeczywiście płacenie podatków zawsze musi być tak bolesne? Jakie podatki musi płacić przedsiębiorca? Na te i inne pytania odpowiadam w dzisiejszym wpisie, zapraszam.
Podatki – a po co mi to?
Dzisiejszy wpis nie należy do tych łatwych, miłych i przyjemnych. Każdy temat, w którym pada hasło „podatki”, do takich siłą rzeczy należy. Mam jednak nadzieję, że może być praktyczną podpowiedzią dla wszystkich, którzy zaczynają przygodę z własnym biznesem. Wbrew pozorom, nie chciałbym straszyć podatkami, a bardziej uświadomić z czym wiąże się prowadzenie własnej firmy. Zacznijmy zatem od podstawowych informacji.
Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, obowiązkowe, bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Jak to często bywa punkt widzenia najczęściej uzależniony jest od punktu siedzenia. Nie inaczej jest w przypadku podatków. Z perspektywy przedsiębiorców to często „haracz”, który trzeba odliczać od swoich dochodów i łożyć na rzecz państwa. Z drugiej strony, to właśnie na nich opiera się w głównej mierze budżet państwa i z nich pokrywane są państwowe wydatki. Stymulują gospodarkę i mają ogromny wpływ na aspekt ekonomiczny nasz wszystkich. Także myślę, że z zasady nie ma co ich negować i dorabiać na siłę rogów. Może się bowiem szybko okazać, że z takimi poglądami skończymy w tej samej szulfadce co kibol z HWDP na koszulce, któremu okradli portfel i gdzie zadzwoni? Albo pseudo patriota, co przyszedł na kebaba w koszulce „Polska dla Polaków”. Wiecie o co mi chodzi? Hipokryzja. Podatki są ważne, niezbędne. System podatkowy, to już z kolei inny temat i to na dłuższy wpis 😉
Wracając jeszcze na chwilę do Einsteina. Wspomniał, że życiu pewne są tylko śmierć i podatki, a gdyby pójść dalej, okazałoby się, że śmierć i podatki są nie tylko pewne, ale też sprawiedliwe. Dosięgną wszystkich. Niezależnie do tego jaki rodzaj działalności prowadzisz, od podatków nie uciekniesz. Na jaki koszt musisz się przygotować chcąc prowadzić działalność? Jakie podatki płacą przedsiębiorcy?
Jakie podatki płaci przedsiębiorca?
Podkreślałem to wielokrotnie – założenie firmy nie jest wielką sztuką. Zwłaszcza w dobie postępującej cyfryzacji. Aby założyć działalność gospodarczą wystarczy wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarcze (CEIDG). Formularz możemy łatwo wypełnić przez Internet a później potwierdzić jego autentyczność w najbliższym Urzędzie Gminy. Ta prosta czynność powoduje jednocześnie nie tylko samo założenie firmy, ale również zgłoszenie do GUS-u wniosku o REGON oraz rejestrację w ZUS, czy też KRUS-ie. Schodki pojawiają się później, a nasze decyzje mają już bardzo realne konsekwencje.
Właśnie tak jest też w przypadku wyboru rodzaju opodatkowania. Poniżej opisałem najważniejsze informacje, jak wyglądają podatki w firmie, ale to do Was będzie należał ostateczny wybór. Zacznijmy od dwóch podatków co do których nie ma większych wątpliwości.
Podatek od nieruchomości, to jeden z tych podatków, na które będzie trzeba się przygotować posiadając własną nieruchomość. Wysokość tego podatku ustalana jest każdego roku przez organ wykonawczy w formie decyzji, na którą niestety nie mamy wpływu. Drugi podatek, który jest raczej oczywisty i nie wymaga omówienia to podatek od czynności cywilnoprawnych. W skrócie PCC. Ma znaczenie w przypadku zawierania umów i współpracy z osobami fizycznymi, nieprowadzących własnej działalności. Będą to wszelkiego rodzaju umowy sprzedaży, pożyczki, darowizny. Stawka podatku kształtuje się różnie w zależności od rodzaju zawartej umowy.
Oba opisane firmowe podatki nie muszą występować wcale. Decyduje o tym indywidualna sytuacja przedsiębiorcy. Natomiast kolejne dwa, którym poświęcę teraz więcej uwagi, są już nieuniknione.
Podatek dochodowy
Jeśli zakładasz lub prowadzisz własną firmę, robisz to nie tylko z pasji i dla własnej przyjemności ale też dla określonych korzyści finansowych. Dochodów. A jeśli w Twojej firmie pojawia się przychód, to razem z nim pojawia się obowiązek płacenia podatku dochodowego. Zauważcie, że pojawiły się dwa pojęcia, które brzmią podobnie, ale nie oznaczają tego samego: przychód i dochód. Dochód to przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Inaczej mówiąc, kwota, którą przedsiębiorca dostaje „na rękę” po odliczeniu wszystkich kosztów. Także prowadząc własną firmę, gdy po udanym miesiącu okazuje się, że jesteś na plusie i udało Ci się coś zarobić, Twoja radość może nie trwać zbyt długo, gdy trzeba będzie odliczyć od tego podatek dochodowy 😉 Co ważne, decydujący wpływ na jego wysokość, ma zadeklarowana forma opodatkowania.
Ustawa o PIT wyróżnia 2 formy opodatkowania dochodów:
skala podatkowa 18% i 32% od nadwyżki 85 528 zł dochodu
podatek liniowy 19%
Kolejne dwie formy to zryczałtowane formy opodatkowania:
ryczałt ewidencjonowany
karta podatkowa
Czym różnią się wymienione formy opodatkowania? Podstawowa różnica jest taka, że przy wyborze skali podatkowej lub podatku liniowego, podatek określony jest stawką procentową i oblicza się go od rzeczywistego dochodu. Z kolei podatek dochodowy płacony w formie ryczałtu ewidencjonowanego zależy tylko od osiągniętego przychodu i obowiązującej stawki ryczałtu, która jest przypisana dla danej działalności. Koszty uzyskania przychodu, odmiennie niż w przypadku skali podatkowej i podatku liniowego, nie mają wpływu na to ile zapłacimy podatku. Jeśli natomiast chodzi o podatek płacony w formie karty podatkowej, w ogóle nie zależy od przychodu i kosztów ich uzyskania. Ustalona jest jedna, stała stawka na każdy rok podatkowy.
Przy skali podatkowej wyróżnia się dwie stawki podatku: 18% i 32%. Jeżeli dochód w danym roku podatkowym nie przekroczył pierwszego progu podatkowego 85 528 zł, to podatek wylicza się według stawki 18%. Wyliczając podatek w pierwszym progu podatkowym, dodatkowo pomniejsza się go o tzw. kwotę zmniejszającą podatek – 556,02 zł. Po przekroczeniu progu podatkowego 85 528 zł dochodu podatek do zapłaty wynosi 15 395,04 zł + 32% od nadwyżki powyżej 85 528 zł.
Dodatkowo przedsiębiorcy mogą pomniejszyć swój dochód o wartość zapłaconych w danym okresie rozliczeniowym (miesiącu lub kwartale) składek ZUS na ubezpieczenie społeczne. Natomiast zapłacone składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne pomniejszają podatek do zapłaty. Opłacone składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne nie są odliczane w pełnej wysokości płatnej do ZUS-u (9%), a jedynie w 7,75% podstawy wymiaru. Co ważne, opodatkowanie firmy na zasadach ogólnych umożliwia przedsiębiorcom skorzystanie z różnego rodzaju ulg podatkowych przy rocznym rozliczaniu dochodu.
Podatek liniowy zawsze wynosi 19%. Osiągane dochody nie mają żadnego znaczenia. Stąd też wniosek, że ta forma opodatkowania będzie szczególnie korzystna dla przedsiębiorców osiągających wysokie dochody. Wysokie, czyli minimum 100 000 rocznie. W tym przypadku nie można niestety liczyć na stosowanie większości ulg podatkowych, czy też na wspólne rozliczanie się z małżonkiem. Nie każdy też może skorzystać z tej opcji. Jednym z powodów, jest świadczenie usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Dotyczy to usług o tym samym charakterze, co praca, którą podatnik wykonywał bądź wykonuje na etacie.
Ryczałt ewidencjonowany to tzw. uproszczona forma opodatkowania. Podatek rozliczany jest od osiągniętego przychodu, a nie dochodu. Różnicę już znacie, prawda? 🙂 Oznacza to, że koszty uzyskania przychodu nie są brane pod uwagę. To znów rodzi dość logiczny wniosek, że ta forma opodatkowania będzie dobra dla osób, które tych kosztów nie ponoszą w dużej skali.
Aby podatnik mógł skorzystać z ryczałtu, muszą spełnić odpowiednie warunki. Nie może przekroczyć określonego limitu obrotów (250.000 euro), musi prowadzić rodzaj działalności, który może być opodatkowany w tej formie, nie może wykonywać prac na rzecz pracodawcy. Wysokość stawki ryczałtu uzależniona jest od rodzaju prowadzonej działalności, poniżej opisałem wartości dla poszczególnych:
3% – m.in. usługi w handlu i gastronomii
5,5% – m.in. branża budowlana
8,5% – m.in. działalność gastronomiczna obejmująca sprzedaż napojów o zawartości alkoholu wynoszącej powyżej 1,5%
12,5% – m.in. z tytułu umowy najmu
17% – m.in. wynajem samochodów osobowych, prowadzenie usług hotelarskich
20% – m.in. wolne zawody
Dokładny wykaz stawek znajduje się w art. 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Natomiast teraz słów kilka karcie podatkowej. Jej główna cechą jest to, że wysokość płaconego podatku nie ma nic wspólnego z faktycznie osiąganym dochodem. Wysokość stawki karty podatkowej zależy od liczby ludności w obszarze prowadzonej działalności, od wielkości zatrudnienia, rodzaju usług, wieku przedsiębiorcy czy rozmiaru prowadzonej działalności. Tak jak w przypadku ryczałtu, z karty podatkowej mogą skorzystać podatnicy, którzy prowadzą określony rodzaj działalności i nie przekroczyli limitu zatrudnienia. Pełna lista działalności mogących korzystać z karty podatkowej znajduje się w art. 23 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Trzy litery znane wszystkim – VAT – czyli podatek od towarów i usług. To podatek obrotowy obciążający tzw. wartość dodaną na każdym etapie produkcji i dystrybucji poszczególnych towarów i usług. Stanowi różnicę między VAT-em za sprzedaż towarów, a VAT-em zapłaconym przy zakupie towarów.
Aktualnie obowiązujące stawki VAT wynoszą 23%, 8% i 5%. Wyróżnia się również tzw. preferencyjną stawkę VAT 0%, którą stosuje się po spełnieniu określonych warunków (np. w transporcie międzynarodowym). Skąd wiedzieć, jaką stawką VAT opodatkować naszą działalność? Wystarczy zajrzeć do wspominanej już ustawy o podatku od towarów i usług. W Posce podstawową stawką VAT w Polsce jest 23%. Natomiast stawka w wysokości 8% stosowana jest w odniesieniu do towarów i usług wymienionych w załączniku 3 ustawy o VAT, dotyczy usług dostawczych, budowlanych, remontowych itp. Stawka 5% opisana jest z kolei w załączniku 10 ustawy o VAT, obejmuje ona podstawowe towary spożywcze, książki oraz czasopisma specjalistyczne.
Co ważne! Niektóre czynności są automatycznie zwolnione z opodatkowania VAT. Zostały wymienione dokładniej w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.
Świeżo upieczeni przedsiębiorcy mogą liczyć na zwolnienie z VAT, z założeniem nie przekroczą obrotów rzędu 200 000 zł rocznie. Jeśli ten limit zostanie przekroczony, automatycznie powstaje obowiązek zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT. Oczywiście niektórzy przedsiębiorcy już na starcie muszą być podatnikami VAT. Dotyczy to branży budowlanej, transportowej, jubilerskiej, towarów akcyzowych, samochodów osobowych, usług prawniczych.
Chcąc prowadzić i rozwijać własną firmę, w Waszych biznesplanach powinien koniecznie pojawić się wątek podatków w firmie. To jeden z tych czynników, które bezpośrednio wpływają na biznesowy całokształt. Oczywiście nie musicie zostać z tym sami. Wsparcie dobrego biura rachunkowego będzie dla Was wybawieniem.
Mimo, że subtelnie chciałbym zachęcić Was do skorzystania z usług mojego biura, to dobrze pamiętam jak sam startowałem, Musiałem skorzystać z usług firm zewnętrznych, inaczej byłoby naprawdę ciężko. Nie urodził się chyba jeszcze człowiek, który znałby się na wszystkim. Poza tym, czasami naprawdę trudno jest złapać dystans do własnych decyzji i zadań. Pomoc na zasadzie outsourcingu jest idealnym rozwiązaniem. Z resztą nie tylko w kwestii podatków, księgowości ale też w przypadku obsługi prawnej czy informatycznej.
Jeśli szukacie pomocy we właściwym i swobodnym poruszaniu się po świecie podatków i regulacji prawnych, zachęcam do bezpośredniego kontaktu. Wiem jak Wam pomóc!
Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.ZgodaPolityka prywatności
Najnowsze komentarze