Wiele osób myśli, że po wypełnieniu formalności związanych z założeniem własnej firmy, można od razu przejść do działania. Motywacja i ambicja są potrzebne, natomiast często sprawiają, że rozpoczynamy działalność bez pełnej wiedzy odnośnie naszych przyszłych obowiązków i formalności, które jako przedsiębiorca musimy wypełniać. Początkujący przedsiębiorcy łatwo zapominają, że bycie szefem, to nie tylko określone korzyści ale też spora odpowiedzialność. Nie tylko za siebie i za własną markę.
Rzeczywistość dość szybko weryfikuje takie lekkie podejście. Natomiast to do czego osobiście chciałbym Was zachęć dzisiejszym wpisem, to zamiast uczyć się na własnych błędach, zawczasu uświadomić sobie na jakie obowiązki piszecie się stając się przedsiębiorcami. Zapraszam.
Najważniejsze obowiązki każdego przedsiębiorcy
Dzisiejszy wpis jest przeznaczony szczególnie dla osób, które planują założenie własnej firmy i są raczej na początku swojej biznesowej drogi. Starałem się podsumować najważniejsze obowiązki, jakie nierozerwalnie wiążą się z faktem bycia przedsiębiorcą. Nie jest to pełna lista, ciężko bowiem wejść głębiej w szczegóły nie znając specyfiki działalności jaką zamierzacie prowadzić. Pewne obowiązki są bowiem ściśle związane z daną branżą i charakterem Waszego biznesu. Obowiązki wymienione przeze mnie, są raczej z kategorii podstawowych. Dzięki temu są uniwersalne, występują w zasadzie w każdym rodzaju biznesu. Każdy przedsiębiorca musi być ich świadom, a do tego oczywiście je wypełniać. Brak świadomości jak od strony praktycznej wygląda zarządzanie firmą i ludźmi, oraz jakie formalności muszą być przy tym zachowane, to częsty błąd początkujących przedsiębiorców. Aby nasze działania były skuteczne, konieczne jest posiadanie pełnej wiedzy, z czym będą związane, jakie będą konsekwencje tych działań.. Aby być dobrym szefem, nie wystarczą dobre chęci, a bycie przedsiębiorcą to nie tylko przywileje. To też zbiór określonych obowiązków. Wobec siebie, firmy, pracowników i instytucji państwowych. Mam zatem nadzieję, że moja lista będzie dobrym początkiem i inspiracją do stworzenia własnej, niezależnej listy obowiązków, które jako przedsiębiorca musisz dopilnować.
Obowiązek rejestracyjny przedsiębiorcy
Jednym z podstawowych obowiązków przedsiębiorców jest dokonanie wpisu do odpowiedniego rejestru. W przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi będzie to Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEiDG), jeśli przedsiębiorcą jest osoba prawna albo jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, właściwy będzie rejestr przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Nie każdą działalność musicie zgłaszać i rejestrować. Całkiem niedawno pisałem o działalności nierejestrowanej, jeśli nie widzieliście tego wpisu, nie wiecie dokładnie na czym to polega, zachęcam do lektury.
Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa ludziom i danym
Niezależnie od tego w jakiej branży działacie, jaką formę biznesu prowadzicie, w każdej sytuacji kwestia bezpieczeństwa będzie miała priorytetowe znaczenie. Obowiązkiem przedsiębiorcy (i pracodawcy) jest zapewnienie ochrony zdrowia swoich pracowników, jak również ochrona danych firmowych. Dotyczy to zatem zarówno zapewnienia odpowiednich warunków w miejscu pracy, jak również wypełnianiem obowiązków względem GIODO. Dlatego też temat wątek bezpieczeństwa rozbiłem na dwa tematy: BHP i RODO.
Obowiązki przedsiębiorcy, a BHP
Twoim obowiązkiem jest ocenić i udokumentować ryzyko zawodowe jakie występuje na określonych stanowiskach. To ryzyko trzeba też oczywiście odpowiednio zminimalizować. Musisz zadbać także o odpowiednie przygotowanie biura. Zarówno pod kątem bezpieczeństwa, jak i wygody pracowników. Ważne będzie umieszczenie tablic informujących o drodze i wyjściu ewakuacyjnym, oznaczenie miejsca w których znajduje się gaśnica i instrukcja pożarowa, instrukcja BHP i instrukcja udzielania pomocy. Niezbędnym wyposażeniem będzie też firmowa apteczka. Warto natomiast pamiętać o dodatkowych kwestiach, takich jak właściwe oświetlenie, wentylację pomieszczeń. Ogólnie musisz pamiętać o zapewnieniu swoim pracownikom odpowiednich warunków pracy. Sama siedziba firmy musi spełniać pewne wymogi bezpieczeństwa, a pracownicy (jeszcze zanim podejmą pracę) powinni odbyć szkolenie BHP. Najczęściej sprowadza się ono do ogólnego instruktażu, w którym poruszane są podstawowe przepisy bezpieczeństwa i zasady higieny pracy, jak również do instruktażu stanowiskowego. Tego rodzaju szkolenia BHP będą potrzebne nie tylko na początku, wykonuje się je okresowo, w zależności do rodzaju pracy i stanowiska. Okresowe szkolenia pracownik odbywa w ciągu 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy (6 miesięcy w przypadku kadry kierowniczej). Temat pracowników podsumuję jeszcze w dalszej części wpisu.
Obowiązki przedsiębiorcy, a RODO
Bezpieczeństwo firmy i pracowników, to również odpowiednia ochrona danych. Z chwilą wejścia w życie RODO, jako przedsiębiorca masz nowe obowiązki i większą odpowiedzialność za przetwarzania danych w firmie. Nawet jeśli prowadzisz niewielką działalność, nie zatrudniasz pracowników, najprawdopodobniej przetwarzasz dane osobowe. Czy to w formie umów, działań marketingowych, handlowych, poprzez formularz kontaktowy na stronie firmowej… Dlatego na liście Twoich obowiązków powinien znaleźć się punkt dotyczący ochrony danych osobowych. Nie tylko musisz zdobyć niezbędną wiedzę, w jakim zakresie i w jaki sposób chronić dane ale też musisz podjąć konkretne działania (organizacyjne, systemowe, kadrowe).
Co więcej, jeśli w swojej bazie danych, posiadasz zbiory danych osobowych, masz obowiązek zgłoszenia ich do Głównego Inspektowa Ochrony Danych Osobowych (GIODO). Kiedy trzeba to zrobić? Jeśli dany zbiór danych zawiera dane osób fizycznych, posiada strukturę i umożliwia wyszukiwanie na podstawie co najmniej dwóch różnych kryteriów. Dla przykładu – dane z bazy marketingowej musicie zgłosić, a danych, które służą Wam jedynie do wystawiania faktur już nie. To tylko jeden z obowiązków jakie na przedsiębiorców nakładają przepisy RODO. Od tego, w jaki sposób, w jakiej skali i formie przetwarzacie dane osobowe w swojej firmie, będzie zależało jak dużo obowiązków z tym związanych na Was spadnie. Dlatego dobrze jest nie tylko zgromadzić wiedzę ale też skorzystać z profesjonalnego wsparcia firmy, które pomoże Wam to zorganizować. Pomoże Wam przeprojektować niektóre procesy firmowe, być może odpowiednio zmodyfikować infrastrukturę IT w firmie, przeszkoli pracowników. Jakiś czas temu podpowiadałem na blogu, o czym trzeba pamiętać przy wdrożeniu RODO. Zachęcam do lektury tego wpisu. Tutajnatomiast znajdziecie podsumowanie najważniejszych zmian o jakich musicie wiedzieć. A jeśli szukacie nie tylko informacji ale też bardziej praktycznej pomocy, skontaktujcie się z WBT-IT. Znają się na rzeczy.
Obowiązki pracodawcy wobec pracowników
O pracownikach wspomniałem już przy okazji bezpieczeństwa pracy i danych. Musisz uświadomić sobie, że jeśli planujesz zatrudniać nowych członków załogi, czeka Cię sporo obowiązków z tym związanych. Zaczynając od tych podstawowych, jak skierowanie nowego pracownika na badania lekarskie (medycyna pracy). W niektórych branżach konieczne będą nie tylko badania wstępne ale też okresowe. W grę mogą wchodzić też badania które przeprowadzi Inspekcja Sanitarna (np. branża gastronomiczna, spożywcza).
Jeśli nie ma żadnych przeszkód zdrowotnych, aby dany pracownik podjąć u Ciebie pracę, musisz założyć mu teczkę pracowniczą. Będą w niej zawarte wszystkie najważniejsze informacje dotyczące zatrudnienia, jego przebiegu, gdzie będą umieszczane dokumenty pracownicze. Kolejna sprawa to ewidencja czasu pracy. Niezależnie czy w tradycyjnej formie (lista obecności), czy w formie elektronicznej – musisz kontrolować czas pracy pracownika. Zwłaszcza jeśli zatrudniasz go na etat, na określonych warunkach, które muszą być w jakiś sposób rozliczalne. Wśród obowiązkowych dokumentów, powinna znaleźć się również karta płac. Znajdują się tam informacje dotyczące wynagrodzenia, świadczeń, premii. Komplet dokumentów pracowniczych, jako przedsiębiorca masz obowiązek przechowywać przez okres 10 lat (licząc od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygasł). Jeszcze do niedawna było to 50 lat, zmiany przyniosło wspomniane już dzisiaj RODO. Teraz skupmy się natomiast na obowiązkach ewidencyjnych przedsiębiorcy.
Obowiązki ewidencyjne przedsiębiorcy
Tak jak wspomniałem wyżej – prowadzenie ewidencji pracowniczej jest niezbędne. To jednak nie jedyny obowiązek ewidencyjny, o którym musicie wiedzieć. Każdy przedsiębiorca dla celów podatkowych zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji przychodów, środków trwałych, ewidencji wyposażenia. Ewidencja przychodów będzie konieczna, gdy zdecydowaliście się na opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów. Natomiast jeśli chodzi o ewidencję środków trwałych to chodzi o składniki majątku, które wykorzystywane są przez Was w działalności. Ewidencja wyposażenia – czyli wszystkie składniki majątku wchodzące w skład wyposażenia firmy. Jednym z wielu obowiązków przedsiębiorcy jest również prowadzenie ewidencji sprzedaży VAT. W skrócie – to rejestr sprzedaży, prowadzony w celu poprawnego wyliczania kwot podatku należnego w danym okresie rozliczeniowym.
Kolejny obowiązek ewidencyjny to podatkowa księga przychodów i rozchodów. W dużym skrócie, służy do prowadzenia ewidencji kosztów i przychodów. Będzie konieczna, gdy zdecydujecie się na opodatkowanie działalności na zasadach ogólnych. Jak widzicie, zakres obowiązków ewidencyjnych będzie zależny od organizacji i formy prawnej Waszej działalności.
Obowiązki przedsiębiorcy wobec Urzędu Skarbowego
Jako przedsiębiorca prowadzący własną działalność, jesteś zobowiązany odprowadzać podatki m.in. z tytuł podatku dochodowego, podatków dochodowych za Twoich pracowników czy podatku VAT. O tym jakie podatki płaci przedsiębiorca pisałem jakiś czas temu. Dziś skupię się na obowiązkach względem Urzędu Skarbowego. Temat może niezbyt przyjemny (jak każdy który ociera się o kwestie podatkowe ;)) ale bardzo ważny z perspektywy przedsiębiorcy.
Jednym z podstawowych obowiązków należy posługiwanie się numerem identyfikacji podatkowej (NIP) w obrocie prawnym i gospodarczym. Przedsiębiorcy są obowiązani do umieszczania NIP-u w oświadczeniach skierowanych w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej, jak również w ofertach towarów i usług.
Do 25 dnia każdego miesiąca obowiązkowe jest opłacanie podatku VAT, to też ostateczny termin złożenia deklaracji VAT-7. W przypadku kwartalnego rozliczenia VAT deklaracji – VAT-7K. Obowiązkiem każdego przedsiębiorcy, który jest zarejestrowany jako podatnik VAT, jest również złożenie comiesięcznej informacji o ewidencji VAT w formie JPK (JPK_VAT). Czym jest JPK? Tu dowiecie się więcej.
Jeśli planujesz, albo zatrudniasz już pracowników – z ich wynagrodzenia pobierasz zaliczkę na podatek dochodowy. Pobraną kwotę musisz wpłacić do 20 dnia każdego miesiąca na konto Urzędu Skarbowego (PIT-4). Jeśli podatek wpłacisz po terminie, samodzielnie musisz naliczyć odsetki za zwłokę według obowiązujących stawek odsetek ustawowych. Kwotę odsetek możesz ustalić za pomocą kalkulatora odsetek znajdującego się na stronie Ministerstwa Finansów.
Co więcej, do końca lutego jesteś zobowiązany przekazać PIT-11 zawierający informacje o osiągniętych przez pracownika lub zleceniobiorcę przychodach, pobranych zaliczkach na podatek i składkach. PIT przekazujesz pracownikowi oraz Urzędowi Skarbowemu. Do urzędu formularz wysyłasz samodzielnie listem poleconym lub robi to za Ciebie biuro księgowe, korzystając z możliwości przesyłania takich dokumentów drogą elektroniczną. Pracownicy natomiast mogą otrzymać dokumenty osobiście, muszą tylko pokwitować odbiór. Oczywiście do pracowników, podobnie jak do urzędu, możecie wysłać dokumenty pocztą, pamiętając tylko o tym, aby był to list polecony, a najlepiej za potwierdzeniem odbioru. Macie na to czas do końca lutego (o ile w między czasie ustawodawca nie zdecyduje inaczej – w tym roku na przykład, z uwagi na pandemię, termin te został wydłużony).
Jeśli pracownik złoży na Twoje ręce PIT-12, w którym zadeklaruje, że spełnia określone warunki, by pracodawca sporządził za niego rozliczenie roczne, wówczas zamiast informacji PIT-11, przygotowujesz deklarację PIT-40 i przekazujesz urzędowi oraz pracownikowi. Niezależnie czy przyjdzie Wam przygotować i wysłać PIT-11, czy PIT-40, trzeba złożyć dodatkowo PIT-4R. To zbiorcze zestawienie podstaw oraz kwot podatku i zaliczek na podatek dochodowy pobieranych i wypłacanych do US przez przedsiębiorcę (płatnika) w poprzednim roku podatkowym.
Obowiązki przedsiębiorcy względem ZUS
Całkiem niedawno opisywałem wątek ZUS-u w 2020 roku, także zachęcam zajrzeć do podlinkowanego artykułu. A jakie obowiązki są z nim związane? Zatrudniając pracownika na podstawie umowy o prace oraz umowy o zlecenie, Twoim obowiązkiem jest zgłosić go to Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Masz na to 7 dni od momentu zatrudnienia. Jeśli chodzi o składki, podlegają im umowa o pracę i umowa zlecenie (z jednym wyjątkiem – jeżeli zatrudniasz studenta, który ma ważną legitymację i nie ma ukończonych 26 lat to wówczas od umowy zlecenie nie odprowadzasz składek ZUS). Od umowy o dzieło odprowadza się tylko podatek dochodowy. Aktualne informacje dotyczące sposobu opodatkowania umowy o dzieło, znajdziecie w tym artykule.
Nowych pracowników zgłasza się za pomocą formularzu ZUS ZUA. Stosowany jest on także w przypadku jakiejkolwiek korekty danych, jeśli osoba podlega pełnym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniom zdrowotnym. Jeśli pracownik objęty jest jedynie ubezpieczeniem zdrowotnym, wykorzystujesz formularz ZUS ZZA. Poprzez ZUS ZCNA zgłaszasz dane członków rodziny pracownika ubezpieczonego, a poprzez ZUS DRA, składasz comiesięczne deklaracje, na której rozliczasz wszystkie składki. Pamiętajcie, że wszystkie dokumenty kadrowe, księgowe i ewidencyjne może składać w Twoim imieniu biuro rachunkowe. Korzystanie z tego rodzaju usług, może nie jest bezpośrednim obowiązkiem, natomiast zdecydowanie polecanym i powszechnym rozwiązaniem.
Obowiązki środowiskowe
Od 1 stycznia 2020 r. ewidencję odpadów prowadzi się za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO – Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Obowiązek wpisu do Rejestru BDO oraz prowadzenia w nim ewidencji dotyczy jednak wybranej grupy przedsiębiorców, którzy:
wytwarzają odpady oraz prowadzą ewidencję tych odpadów,
wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny,
produkują lub importują opakowania albo kupują je w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych (od firm unijnych).
W przypadku BDO wielkość firmy nie ma znaczenia. Do Rejestru muszą się wpisać także firmy jednoosobowe, które mają obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów. Mogą to być np. gabinety stomatologiczne, gabinety lekarskie, sklepy spożywcze, firmy budowlane. Jeśli ten wątek Was zainteresował, szukacie bardziej szczegółowych informacji, zajrzyjcie tutaj.
Obowiązki wobec GUS
Do Waszych obowiązków jako przedsiębiorców, dochodzi obowiązek statystyczny. Nie będzie on jednak dotyczył wszystkich przedsiębiorców, a jedynie osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Wymienione podmioty są zobowiązane przekazywać do GUS-u (Główny Urząd Statystyczny) informacje dotyczące działalności. Złożenie sprawozdania do Urzędu Statystycznego to obowiązek, za którego niedopełnienie grozi grzywna w wysokości 5000 zł, także warto o tym pamiętać.
Jeśli w dzisiejszym wpisie umknął mi jakiś istotny obowiązek, dajcie znać w komentarzach. Jak sami widzicie, jest ich trochę. Mimo, że prowadzę kilka firm, coś mogło mi umknąć. Liczę na Waszą czujność 🙂 Liczę też, że skala i ilość obowiązków jakie na Was czekają, nie zniechęcą Was do założenia własnej firmy. Pamiętajcie, że część z nich będziecie mogli oddelegować firmie zewnętrznej, co na pewno Was odciąży. Jeśli szukacie wsparcia w założeniu i prowadzeniu własnej firmy, zbudowaniu strategii rozwoju, strategii marketingowej – jestem do Waszej dyspozycji 🙂
Każdą umowę o pracę można rozwiązać za porozumieniem stron. Trzeba przyznać, że to jedna z najczęściej występujących i wykorzystywanych form zakończenia współpracy i chyba jedna z lepszych. Bazuje bowiem na porozumieniu. Oznacza, że zarówno pracownik i pracodawca potrafili znaleźć kompromis i zakończyć współpracę z klasą. Mogą zrobić to z pominięciem okresu wypowiedzenia i na warunkach, które sami ustalą między sobą.
W dzisiejszym wpisie podsumuję wszystko co musicie wiedzieć o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron, udostępnię też darmowy wzór dokumentu do pobrania. Mam też kilka dodatkowych materiałów, które mogą Wam się przydać przy okazji tego tematu. Zapraszam!
Rozwiązanie umowy o pracę – najważniejsze informacje
Na samym wstępie zaznaczę tylko, że dzisiejszy wpis jest kolejnym z serii poświęconej pracy i rekrutacji. Jeśli jakimś sposobem przeoczyliście poprzednie, to poniżej przygotowałem krótkie zestawienie. Większość artykułów zawiera nie tylko praktyczne wskazówki, najważniejsze informacje związane z dzisiejszym tematem ale też wzory i szablony dokumentów do pobrania za darmo, także zapraszam:
W dzisiejszym wpisie skupimy się na rozwiązaniu umowy za porozumieniem, czyli sytuacją w której obie strony umawiają się kiedy i w jaki sposób zostanie rozwiązany stosunek pracy. Takie rozwiązanie jest możliwe w każdy terminie, bez konieczności czekania na upływ ustawowego okresu wypowiedzenia. Z inicjatywą rozwiązania umowy za porozumieniem stron może wystąpić zarówno pracodawca, jak i sam pracownik. Nie ma tu znaczenia czy umowa jest na okres próbny, czas określony czy nieokreślony. W drodze porozumienia stron może zostać również rozwiązana umowa o pracę z pracownikiem szczególnie chronionym.
Nie ma też znaczenia, czy pracownik pozostaje w tym czasie na urlopie wypoczynkowym albo jest nieobecny z jakiejkolwiek innego powodu. Nie ma znaczenia jaki jest powód zakończenia współpracy. W przypadku tej formy rozwiązania umowy najważniejsza jest bowiem wola i ustalenia jednej i drugiej strony. Warunki i charakter rozstania ustalany jest indywidualnie. Rozwiązanie umowy może mieć nawet formę ustną. Nie ma też przeszkód, aby do rozwiązania umowy doszło także w trakcie okresu wypowiedzenia pracownika. O czym jeszcze powinniście wiedzieć?
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – dostępne sposoby
Przepisy nie narzucają na pracodawców i pracowników zachowania szczególnej formy rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Podstawowym wymogiem jest aby miało to formę dokumentową (Kodeks cywilny). W praktyce, ten wymóg spełnia każdy nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jego treścią, czyli zgodnie z art. 77 Kodeksu cywilnego np. e-mail, SMS, faks, skan, a nie tylko forma papierowa. Do rozwiązania umowy może dojść w zasadzie w ramach trzech sytuacji.
Sposoby rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron:
pracodawca i pracownik podpisują wspólne porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę;
pracownik składa propozycję rozwiązania umowy, a pracodawca ją przyjmuje;
pracodawca składa ofertę rozwiązania umowy, a pracownik ją przyjmuje.
Często jednak zdarza się, że pracownik po wyrażeniu zgody na rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia, dochodzi do wniosku, że jego decyzja była przedwczesna. W takiej sytuacji są dwie opcje – cofnięcie wyrażonej wcześniej zgody lub uchylenie się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli. Wspomniane oświadczenie pracownika, który już po skutecznym zawarciu porozumienia wycofuje się z decyzji, nie jest jednak wiążące dla pracodawcy. Jeżeli pracownik nie zdążył skutecznie cofnąć zgody na rozwiązanie stosunku pracy, to jedynym sposobem na podważenie zawartego z pracodawcą porozumienia może być powołanie się na wadę swego oświadczenia woli. W praktyce będzie to brak świadomości lub swobody, choroba i zaburzenia psychiczne, wprowadzenie w błąd itd. Trzeba pamiętać, że obie strony muszą dobrze przemyśleć sprawę, a dopiero potem ustalić szczegóły porozumienia.
Czasem dochodzi do sytuacji, w których nie uda się doprowadzić do porozumienia i wypracować jednego, wspólnego scenariusza. Sam jako pracownik ale i pracodawca miałem różne historie i doświadczenia. Niestety nie wszystkie były pozytywne. Gdy pomyślę o niektórych, nadal czuje pewien niesmak. Mam nadzieję, że sami będziecie mieć takich sytuacji mało, a najlepiej wcale. Wierzę, że zawsze jest możliwość dogadania się, znalezienia kompromisu i rozwiązania, które nawet jeśli nie jest w pełni zadowalające, to chociaż nie będzie krzywdzące dla jednej ze stron. Zachęcam do tego i jednocześnie udostępniam wzór dokumentu, który oszczędzi Wam czasu i zachodu.
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – wzór do pobrania
Tak jak już wspomniałem, nie ma jednej, narzuconej formy rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Nie zmienia to jednak faktu, że powinno zawierać kilka podstawowych elementów takich jak miejscowość i datę, dane pracownika oraz pracodawcy. Do tego musi zawierać prośbę o rozwiązanie umowy na zaproponowanych warunkach (w przypadku gdy wnioskuje o to jedna ze stron), lub opisane warunki porozumienia wypracowane przez obie strony. W określonych przypadkach w rozwiązaniu umowy powinien się znaleźć dokładniejszy opis warunków, na jakich nastąpi zwolnienie z pracy za porozumieniem stron albo dodatkowe takie jak odprawa. Mimo, że nie ma obowiązku, to dobrze jest też czasem wpisać przyczyny rozstania. Mogą mieć znaczenie dla pracownika, który na przykład zamierza starać się o zasiłek dla bezrobotnych. Wtedy będzie mu potrzebna potwierdzona informacja, że zakończenie współpracy pojawiło się z przyczyn nie leżących po stronie pracownika.
Klikając na poniższą grafikę możecie pobrać wzór gotowy do uzupełnienia i użycia. Wcześniej tylko poproszę Was o zapisanie się do mojego newslettera #BLOGOWSKAZY. Raz w miesiącu, na Wasze maile wysyłam zestawienie najciekawszych artykułów z tematyki około biznesowej, marketingowej itd. Zapraszam i polecam 😉
Jeśli macie jakieś sugestie dotyczące tematów pojawiających się na moim blogu, zachęcam do wpisania ich w komentarzach pod wpisem, na pewno wezmę je pod uwagę. Zapraszam też moją grupę Biznes Bez Cenzury (BBC) na Facebooku.
Umowa zlecenia to dobrze znana i powszechnie stosowana forma zatrudniania. Nie przez przypadek. Ten rodzaj umowy daje bowiem zdecydowanie większą elastyczność od standardowej umowy o pracę. Przyjęło się mówić, że jest korzystna zwłaszcza dla pracodawców, natomiast wiele zależy tu od konkretnej sytuacji. W dzisiejszym wpisie podsumuję najważniejsze cechy i informacje dotyczące umowy zlecenia. Udostępniam też darmowy wzór dokumentu, który możecie pobrać i wykorzystać.
Umowa zlecenie – najważniejsze cechy i informacje
Umowa zlecenia, to umowa cywilnoprawna regulowana Kodeksem cywilnym. Jeśli macie ochotę (albo fetysz? :)) dokładnie zagłębić się w jej treść, znajdziecie ją tutaj. Najprościej mówiąc, umowa zlecenia dotyczy sytuacji w której przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania określonego zadania (czynności prawnej). Stronami umowy mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne. Jedna strona określana jest jako zleceniodawca (zlecający wykonanie zadania), druga jako zleceniodawca (wykonujący zlecenie). To co wyróżnia umowę zlecenia od innych form zatrudnienia to:
swobodne kształtowanie jej treści,
brak limitów czasu pracy
brak płatnych zwolnień lekarskich i urlopów (chyba, że takie zapiski znajdą się w umowie)
dobrowolność w ustalaniu terminu i miejsca pracy,
możliwość zastąpienia zleceniobiorcy przez inną osobę
Jeśli chcecie dokładniej porównać umowę zlecenia do umowy o pracę, zachęcam zajrzeć do mojego wcześniejszego wpisu. Podobnie jak dziś, udostępniam w nim darmowy wzór umowy z omówieniem. Jeśli chodzi o umowę o dzieło, pisałem o niej bardziej w kontekście podatkowym, ale również zapraszam.
Wracając do umowy zlecenia… Zleceniobiorca powinien wykonać czynności określone w umowie ale nie jest odpowiedzialny za ich ostateczny efekt. Jego odpowiedzialność w ramach wykonywanych czynności, uregulowana jest wspominanym Kodeksem cywilnym. Chodzi między innymi o odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zlecenia bądź powstałe w wyniku działań zleceniobiorcy szkody. Jeśli współpraca z jakiegoś powodu nie przynosi określonych i pożądanych, można ją jednak łatwo rozwiązać. Umowę zlecenia można wypowiedzieć w każdym czasie i mogą zrobić to obie strony. Wypowiedzenie powinno jednak zawierać ważne przyczyny. Gdy nie ma wyraźnego powodu, zleceniobiorca jest odpowiedzialny za powstałą szkodę, co może wiązać się z koniecznością jej naprawienia. Więcej na temat wypowiedzenia umowy zlecenia, możecie przeczytać na zaprzyjaźnionym blogu. Znajdziecie tam też darmowy wzór wypowiedzenia umowy zlecenia, co może Wam się przydać. Jak nie teraz to w przyszłości 😉 A jak wygląda kwestia składek w przypadku umowy zlecenia?
Wysokość składek w umowie zlecenia
To jakim ubezpieczeniom będzie podlegał zleceniobiorca, zależy od tego, czy posiada dodatkowe tytuły do ubezpieczenia. Decydując się na zawarcie umowy, warto pamiętać aby zleceniobiorca wypełnił oświadczenie, w którym określi, czy jest już objęty ubezpieczeniami z innego tytułu. Na przykład z tytułu umowy o pracę w innej firmie. Poniżej przedstawiam wysokość składek z podziałem na poszczególne rodzaje ubezpieczeń.
Wysokość procentowa składek na poszczególne rodzaje ubezpieczeń:
emerytalne – 19,52% podstawy wymiaru składek (po 9,76% opłacają zleceniodawca i zleceniobiorca),
chorobowe – 2,45% podstawy (w całości opłaca zleceniobiorca),
wypadkowe – zróżnicowane w zależności od stopnia ryzyka i wynosi od 0,67% do 3,86% (w całości opłaca zleceniodawca),
zdrowotne – 9% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pomniejszone o 13,71%, tj. składki finansowane przez zleceniobiorcę łącznie ze składką na ubezpieczenie chorobowe (7,75% pokrywane jest z podatku, a 1,25% opłaca zleceniobiorca).
Sytuacja wygląda trochę inaczej w przypadku zatrudnianiu studentów. Otóż za studenta przedsiębiorca nie ma obowiązku odprowadzania składek ZUS. Temu udogodnieniu podlegają osoby uczące się, które nie ukończyły jeszcze 26 roku życia. Zwolnienie z odprowadzania składek ZUS nie ma jednak zastosowania, gdy student na umowie zlecenie, u tego samego przedsiębiorcy zatrudniony jest w oparciu o umowę o pracę. W takiej sytuacji przedsiębiorca zmuszony jest do odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne. Jeśli jest zatrudniony na umowie o pracę u innego przedsiębiorcy – ten obowiązek przestaje mieć zastosowanie.
Co jeszcze warto wiedzieć? Od stycznia 2020 r. minimalna stawka godzinowa na umowie zleceniu wynosi 17 zł. Umowa zlecenia z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem (od którego są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy) jest wliczana do 365 dni uprawniających do nabycia prawa do zasiłku.
Wzór umowy zlecenia do pobrania
Umowa zlecenia, nie jest skomplikowanym i rozbudowanym dokumentem. Musi jednak zawierać kilka podstawowych elementów:
dane i oznaczenie stron umowy
określenie przedmiotu zlecenia, czyli zakres i opis czynności objętych umową
informacja o wynagrodzeniu – o ile umowa zlecenie jest umową odpłatną
datę rozpoczęcia i zakończenia umowy,
termin wykonania zlecenia
podpisy obu stron
Szczególnie istotne jest dokładne określenie i opis zadania jakie zlecamy. Dzięki temu unikniecie nieporozumień. Będzie to też dobra podkładka w razie dochodzenia ewentualnych roszczeń i sporów. Zgodnie z obietnicą udostępniam darmowy wzór umowy zlecenia. Zawiera wszystkie niezbędne elementy, także nie musicie się martwić 😉 Wystarczy kliknąć na poniższy obrazek i przy okazji zapisać się do mojego newslettera: Blogowskazy.
Jeśli macie jakieś doświadczenia lub pytania związane z dzisiejszym tematem, zachęcam do dyskusji w komentarzach. Jeśli uznacie, że dzisiejszy wpis okazał się przydatny, wzór się sprawdza, to udostępnijcie go i podzielcie się nim ze swoimi znajomymi 😉
Prawdziwą bolączką przedsiębiorców są zatory finansowe w firmie. Najczęściej pojawiają się w momencie, gdy kontrahenci nie płacą za faktury lub robią to nieterminowo. To sprawia, że tworzy się błędne koło – brak płatności od naszych klientów, wstrzymuje nie tylko nasze działania i utrudnia organizację finansów w firmie. Może spowodować, że sami będziemy mieć problem z rzetelną spłatą naszych zobowiązań. Nagromadzenie się zadłużeń, wywołuje prawdziwy efekt domina, który bywa zabójczy w skutkach.
Widać to wyraźnie zwłaszcza teraz, w trakcie spowolnienia gospodarczego związanego z epidemią koronawirusa. To trudny moment dla wszystkich przedsiębiorców, wiele firm ma problem z klientami, realizowaniem usług, regulowaniem zobowiązań. Z jednej strony można powiedzieć, że wszyscy jedziemy na tym samym wózku. Z drugiej strony nie możemy doprowadzić aby problemy innej firmy doprowadziły naszą na skraj przepaści.
W dzisiejszym wpisie postaram się podpowiedzieć Wam jak radzić sobie z sytuacją kiedy kontrahent nie płaci za faktury. Mimo, że złotego środka, który działa w każdym przypadku nie ma, to jest kilka zasad, które Wam pomogą.
Zanim nawiążesz współpracę z kontrahentem
Zator płatniczy to jeden z czynników, który mocno blokuje rozwój firmy, a czasami doprowadza ją na skraj bankructwa. W Polsce niestety to bardzo częste zjawisko. Pisałem już o nim na blogu (zajrzyj tutaj), podając m.in. smutny raport FOR, który wskazywał, że aż 7 na 10 firm nie płaci terminowo kontrahentom, bo sami nie otrzymują na czas środków od klientów. Fakt, że jest to zjawisko powszechne, nie oznacza że musimy się tylko przyglądać. Mimo, że nie jesteśmy w stanie zabezpieczyć się w 100%, to naszym działaniem możemy skutecznie zmniejszać ryzyko zatoru w firmie. Najlepiej jeszcze przed podjęciem współpracy z kontrahentem.
Jakiś czas temu pisałem o tym jak sprawdzić czy firma istnieje. Spotkałem się wtedy z opinią, że to głupie sprawdzać każdą firmę przed nawiązaniem współpracy, że brak zaufania już na początku nie jest dobrym sygnałem itd. Tymczasem nie chodzi przecież o zatrudnianie detektywa i prowadzenie prywatnego śledztwa 🙂 Chodzi o to, aby przed podjęciem ważnej decyzji upewnić się o jej słuszności. Dokładnie tak jak przed kupnem pralki, samochodu, mieszkania… Zanim podpiszecie umowę kupna sprawdzacie zapewne dane techniczne, opinie, porównujecie ceny w innych sklepach, prawda? Tym bardziej trzeba to zrobić nawiązując współpracę z kontrahentem. Jeśli chcecie sprawdzić jak to zrobić, zachęcam do lektury podlinkowanego artykułu. W przypadku dużego kontraktu przed podpisaniem umowy warto wydać trochę pieniędzy i sprawdzić odpłatnie klienta w dostępnych bazach takich jak BIG InfoMonitor, czy KRD. Dobrze będzie sprawdzić nie tylko firmę ale też czy umowa jest podpisana przez osobę do tego upoważnioną (czy jest tzw. pełna reprezentacja). Można pomyśleć, że to szczegół, natomiast gdyby okazało się, że umowę podpisze z Wami osoba, która prawnie nie reprezentuje spółki, to taka umowa stanie się niemożliwa do wyegzekwowania.
Poza weryfikacją Waszych kontrahentów, możecie też zastosować inną metodę ochronną. Jeśli macie kilku klientów spróbujcie podzielić ich według kryteriów: VIP, duży, mały. Po co? Żeby mieć jasno wyznaczone reguły postępowania w przypadku pojawienia się problemów (i nie tylko) z konkretnym kontrahentem. Firmy VIP (a w zasadzie powinno być VIC – Very Important Company) to najważniejsi klienci. Strategiczni dla Waszego biznesu. Można zatem traktować ich nieco łagodniej, z odpowiednią elastycznością. Ich utrata mogłaby okazać się bowiem większym problemem, niż nieterminowa płatność za fakturę. Oczywiście musicie wyznaczyć wyraźną granicę, natomiast w Waszym interesie będzie utrzymać kontrahenta VIP, nawet jeśli posiada tymczasowe problemy.
Co zrobić gdy kontrahent nie płaci?
Może się zdarzyć (i niestety zdarza się), że nasz kontrahent przestaje regulować zobowiązania wobec naszej firmy. Nawet jeśli nic nie zwiastowało problemów, mogą pojawić się z przyczyn niezależnych, losowych. Co możemy zrobić w takiej sytuacji? Jak odzyskać środki, najlepiej bez ryzyka utraty klienta? W końcu może się okazać, że problem jest tymczasowy i za jakiś czas sytuacja wróci do normy.
Windykacja miękka – dogadajcie się!
Przede wszystkim potrzebne jest wyczucie. Działanie ostrożne ale konkretne. Na początek polecam po prostu się upomnieć. Mniej oficjalnie, choćby telefonem lub prostym mailem. Najlepiej w momencie, gdy tylko zauważycie lekkie opóźnienie w płatności. Jeśli po kontakcie uda Wam się porozumieć, ustalić szczegóły, wynegocjować warunki spłaty, będziecie wiedzieć na czym stoicie. To najlepsza opcja, jeśli uda Wam się wypracować konkretne działania, które potem będą realizowane. Unikniecie zamieszania i pozostaniecie w dobrych relacjach. Jeśli jednak Wasza prośba nie doczeka się odpowiedzi, albo kontrahent łamie ustalone wcześniej warunki warto pójść krok dalej i przygotować wezwanie do zapłaty. Tutajznajdziecie kilka praktycznych podpowiedzi jak go napisać, jak również możecie pobrać gotowy wzór wezwania do wykorzystania. Wbrew pozorom wezwanie do zapłaty nie musi mieć formy „straszaka”. Bardziej niech będzie sygnałem, że to dla Was ważny temat, podchodzicie do niego odpowiedzialnie, konkretnie i tego samego wymagacie od Waszego kontrahenta.
Jeśli kolejne wezwania do zapłaty nie przynoszą skutków, konieczne może okazać się skorzystanie z pomocy firmy windykacyjnej lub prawnika. Czasami wystarczy, że pismo zawiera pieczątkę kancelarii prawnej i z miejsca traktowane jest inaczej niż zwykła prośba. Przekażecie sprawę bardziej doświadczonym specjalistom, a przy okazji ominie Was niewdzięczna rola bycia „tym złym”, który ma czelność żądać swoich pieniędzy 😉
Na pewno ważny będzie w tym przypadku, odpowiedni wybór firmy lub prawnika. Najlepiej jeśli dana firma lub specjalista ma doświadczenie i potwierdzone sukcesy w odzyskiwaniu długów. Firma windykacyjna musi przestrzegać kodeksu etycznego, prawa, przepisów o ochronie danych osobowych. Dobrze jeśli przestrzega też dobrych obyczajów i rozumie, że nie chcecie stracić klienta, a jedynie odzyskać swoje należności. W przypadku wierzytelności B2B (business to business) wierzyciel może do należności głównej i odsetek doliczyć równowartość 40 euro na koszty windykacji. Dodatkowe koszty i firma windykacyjna na głowie, może skutecznie zmotywować kontrahenta do uregulowania zaległych płatności. Zwłaszcza gdy pojawi się widmo wystawienia jego długu na sprzedaż, zgłoszenia do BIKu itd. Na niektórych przedsiębiorcach nie robi to jednak wrażenia i nadal nie będą poczuwać się do spłaty zobowiązań. Co wtedy?
Windykacja twarda – widzimy się w sądzie!
Uważam, że jeśli ktoś ignoruje Wasze próby polubownego załatwienia sprawy. Unika notorycznie kontaktu, albo jawnie łamie wcześniejsze ustalenia, działa w ten sposób z premedytacją na Waszą niekorzyść. Skoro inny przedsiębiorca nie przejmuje się Waszym losem, nie szuka z Wami drogi wyjścia, możecie nie bawić się w sentymenty. Może zabrzmiało to brutalnie, ale nie możecie udawać, że to deszcz jeśli ktoś na Was pluje.
Po wyczerpaniu działań w ramach windykacji miękkiej, nie należy zwlekać ze skierowaniem wierzytelności na drogę sądową. Jeśli dłużnik nadal nie płaci, prawdopodobnie ma albo problem, z którym sobie łatwo nie poradzi, a jego sytuacja może być coraz gorsza. Można powiedzieć, że zaczyna się wyścig do odzyskania swoich środków przed innymi wierzycielami. Sprawy sądowe można przeprowadzić przez Elektroniczne Postępowanie Upominawcze w e-sądzie (EPU) lub przez sąd rejonowy. Wybór odpowiedniego sądu zależy od charakteru danej wierzytelności. Szczególnie ważnym postępowaniem dla przedsiębiorcy jest postępowanie EPU. W skrócie – sąd w tej sytuacji nie bada zasadności roszczenia, sprawdza przedłożone dokumenty, faktury i na tej podstawie wydaje nakaz zapłaty. Opłata sądowa od pozwu w e-postępowaniu wynosi 1,25% wartości przedmiotu sporu, tj. dochodzonego w pozwie roszczenia pieniężnego (nie może być mniejsza niż 30 zł.).
Po uzyskaniu wyroku lub nakazu zapłaty, możecie samodzielnie lub za pośrednictwem kancelarii skierować sprawę do właściwego komornika. Współpracując z komornikiem, należy wskazać majątek, z którego komornik ma zaspokoić dług. Niestety, postępowania komornicze nie zawsze kończą się skuteczną egzekucją, często są też czasochłonne. To powinien być kolejny powód dla którego nie będziecie zwlekać z podjęciem działań windykacyjnych.
A może mediacja albo arbitraż?
Spory najlepiej rozwiązywać bez sądu i twardej windykacji. Kosztuje to mniej czasu, pieniędzy i nerwów. Porozumienie zawsze jest możliwe, zwłaszcza gdy spór nie wynika z winy czy celowego działania jednej strony. Tak jak wspominałem na początku, zamiast stawiać sprawę na ostrzu noża warto najpierw problem wyjaśnić, omówić drogi wyjścia z sytuacji – słowem znaleźć rozwiązanie, które pozwoli kontynuować współpracę. Nawet jeśli brak jest jednoznacznego porozumienia, do którego dąży jedna ze stron, nie przekreśla to szansy na zakończenie konfliktu bez sądu. Można to zadanie powierzyć niezależnemu mediatorowi, który pomoże znaleźć wyjście z sytuacji. Jest też jeszcze inne rozwiązanie – arbitraż.
Spór można poddać pod ocenę sądu polubownego. Arbitraż jest alternatywą dla sądów powszechnych. Tego rodzaju sądy działają przy dużych organizacjach przedsiębiorców, a postępowanie jest poufne. Co ważne tego rodzaju drogi prowadzące do zakończenia konfliktów można przewidzieć w umowie o współpracy. Wystarczy wpisanie do niej klauzuli o rozwiązywaniu ewentualnych spornych spraw najpierw polubownie (wyznaczając sobie na to określony czas), a przed sądem dopiero w razie braku ugody. To sprawia, że łatwiej jest kontynuować współpracę między firmami mimo problemów.
Oczywiście życzyłbym sobie i Wam wszystkim, abyśmy w ogóle nie mieli problemów z zatorami płatniczymi, niesolidnymi kontrahentami, windykacją długów itd. Trzeba być jednak gotowym na różne scenariusze. W końcu od tego będzie zależeć przyszłość i płynność finansowa naszej firmy. A nasza firma, to nie tylko wpis do KRS, tylko lata pracy, wyrzeczeń, odpowiedzialność za naszych pracowników. Naturalne jest, że będziemy tego bronić. Mam nadzieję, że po dzisiejszym artykule będzie Wam po prostu łatwiej.
Jeśli jednak szukacie bardziej konkretnego wsparcia i macie problem z kontrahentem, który nie płaci – polecam Wam kontakt z zaufanym biurem Nowak&Partners Legal Group. Doświadczeni specjaliści doradzą Wam najlepsze rozwiązania i pomogą Wam odzyskać należności bez utraty klienta.
Decyzja o założeniu własnej firmy to pierwszy i często najważniejszy krok dla przedsiębiorcy. Trzeba oczywiście pamiętać, że za pierwszym, muszą pojawić się kolejne kroki i działania. Im bardziej będą przemyślane, zaplanowane, tym więcej ich postawicie.
Początki niestety nie zawsze są łatwe. Przyda się Wam się dodatkowe wsparcie. Dlatego też w dzisiejszym artykule podsumowałem najważniejsze informacje o aktualnych ulgach dla początkujących przedsiębiorców i nie tylko. Niezależnie od tego czy będziecie mogli skorzystać z określonych programów czy nie, warto wiedzieć na jaką pomoc możecie liczyć w 2020 roku.
Pierwsze kroki w biznesie
Tak jak wspomniałem na samym wstępie, decyzja o założeniu firmy to najważniejszy krok. Do tego niełatwy. Zwłaszcza w aktualnej sytuacji związanej z epidemią, w jakiej wszyscy się niestety znaleźliśmy. To krok, który z pewnością wymaga odwagi, wizji i wytrwałości. Jak pokazują dane za pierwszy kwartał 2020 roku, w styczniu rozpoczęło działalność prawie 34 000 firm, w lutym ponad 28 000, w marcu ponad 23 000, a w kwietniu już tylko 13 500. Spadek jest oczywisty, tak jak oczywisty będzie wzrost nowych rejestracji, gdy epidemia i obostrzenia gospodarcze odpuszczą.
Nie zmienia to jednak faktu, że nadal znajdują się odważni (a może szaleni?) przedsiębiorcy, którzy ten pierwszy, ważny krok wykonują. Oczywiście za pierwszym muszą puść kolejne, nawet jeśli jeszcze trochę niepewne. To przypomina naukę chodzenia. Pierwszy krok jest przełomem (o czym na pewno wiedzą wszyscy rodzice), ale to dopiero początek. Od tego jakie będą kolejne kroki, w jakim kierunku je zrobicie i i jak szybko pozbieracie się po upadkach, będzie zależało jak długo będziecie się potykać o własne nogi i jak daleko uda Wam się zajść. Zwłaszcza na początku nauki pomocne będzie wsparcie, dzięki któremu łatwiej będzie nam nabrać rozpędu, aż w końcu zaczniecie swobodnie biec we właściwym kierunku. Podsumowałem najważniejsze ulgi dla początkujących przedsiębiorców, jak również wsparcie na jakie może liczyć przedsiębiorca w czasie epidemii w 2020 roku.
Ulgi dla początkujących przedsiębiorców
Duże znacznie na to jak obecnie wygląda pomoc i ulgi dla początkujących przedsiębiorców, miała z pewnością Konstytucja Biznesu. Przez jednych krytykowana, przez innych doceniana. Niezależnie od jej oceny i poglądów, wprowadziła szereg przepisów, które miały i nadal mają ułatwiać przedsiębiorcom rozpoczęcie działalności. Oczywiście dużo tu będzie zależało od spełnienia określonych wymogów. Niestety to nieodłączny element wszystkich ulg dla przedsiębiorców. Poniżej opisałem najważniejsze z nich, podkreślając przy okazji kto, kiedy i na jakich warunkach może liczyć na wsparcie.
Działalność nierejestrowana
Działalność nierejestrowana, określana też jako biznes na próbę, to jedno z rozwiązań jakie pojawiły się w ramach rządowego pasu startowego dla przedsiębiorców. Na czym polega? W skrócie – pozwala osobie, która rozpoczyna działalność gospodarczą na sprawdzenie, czy jest popyt na dane usługi lub towary. Największą wartością tej ulgi jest brak konieczności rejestracji działalności gospodarczej w CEIDG oraz uiszczania składek ZUS. Oczywiście przy spełnieniu pewnych warunków.
Działalność nierejestrowana:
dotyczy osób fizycznych;
przychody z działalności nie mogą przekroczyć w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2020 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 2600 zł, czyli 50% to 1300 zł);
po 30 kwietnia 2017 r. nie prowadziłeś działalności gospodarczej lub twoja działalność gospodarcza została wykreślona z ewidencji przedsiębiorców przed tym dniem.
Prowadzenie działalności nierejestrowanej wymaga prowadzenia ewidencji sprzedaży (w formie uproszczonej), opłacania zaliczek na podatek dochodowy, uwzględnienia osiągniętego dochodu w zeznaniu PIT-36, wystawiania rachunków/faktur na żądania klientów oraz w wybranych sytuacjach konieczność rozliczania podatku VAT. Niezbędne też będzie spełnienie wymogów formalnych, które narzucone są w danej branży (np. sanitarne w przypadku własnej kawiarni lub restauracji)
W sytuacji, gdy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną przekroczy dozwolony limit przychodów, zobowiązana jest w ciągu 7 dni dokonać rejestracji działalności gospodarczej w CEiDG.
Ulga na start ZUS
ZUS na start to ulga, która polega na zwolnieniu z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Zwolnienie dotyczy przedsiębiorcy który:
jest osobą fizyczną
podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej,
nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
Ulga na start jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem. Od przedsiębiorcy zatem zależy czy z niej skorzysta czy nie. Jeśli prowadzący działalność zrezygnuje z ulgi na start, uprawnienie to nie przepada. Będzie można z niego skorzystać ponownie, jednak dopiero po upływie 60 miesięcy. Z punktu widzenia osób rozpoczynających prowadzenie własnego biznesu, ulga może być realnym wsparciem. Składki ZUS przedsiębiorca zobligowany jest bowiem uiszczać niezależnie od tego, czy osiągnięte przychody lub wpływy pozwalają mu na ich sfinansowanie. Czyli odchodzą koszty, które mocno uszczupliłyby finanse w firmie.
Aby skorzystać z ulgi na start, przedsiębiorca zobowiązany jest do zgłoszenia się do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZZA i wskazanie kodu 05 40 – osoba niepodlegająca ubezpieczeniom społecznym i podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru (w 2019 r. najniższa składka wynosi 342,32 zł).
Mały ZUS i Mały ZUS Plus
Kolejną ulgą dla początkujących przedsiębiorców jest tzw. Mały ZUS. Można skorzystać z ulgi od pierwszego dnia prowadzenia biznesu, jak również po upływie korzystania z preferencji określonych w uldze na start. Na czym to polega? Ulga sprowadza się do uiszczania przez okres 24 miesięcy składek na ubezpieczenie społeczne w kwocie podstawy wyliczania składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Rozwiązanie dotyczy niewielkich podmiotów, których dochód w roku roczny nie przekroczył 120 tysięcy zł. Drugim warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez okres nie krótszy niż 60 dni. Istnieje więc możliwość skorzystania z Małego ZUS-u plus po okresie korzystania z ulgi na start.
Podstawa wymiaru składek nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok podatkowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznego. Z obniżenia składek nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy rozliczali się w poprzednim roku w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystali ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT, jak również wspólnicy spółek, osoby wykonujące na rzecz byłego bądź obecnego pracodawcy świadczenia w zakresie zbieżnym z wykonywaną pracą jako pracownik.
Ulgi dla przedsiębiorców w czasie epidemii
Z uwagi na trudną sytuację związaną z epidemią koronawirusa, rząd przygotował pakiet pomocowy dla przedsiębiorców, potocznie nazywany Tarczą Antykryzysową. To pakiet ulg i przepisów, które mają pomóc przetrwać firmom kryzys i spowolnienie gospodarcze, którego jesteśmy świadkami i uczestnikami niestety. Co ważne to otwarty projekt, który stara się nadążyć za rozwojem sytuacji i doczekał się już kilku aktualizacji. Niedawno w życie weszła Tarcza Antykryzysowa 4.0 i wcale nie jest powiedziane, że to ostatnia wersja. Na rządowej stronie znajdziecie wyszukiwarkę programów i ulg dla firm, z podziałem na rodzaj działalności. Podsumowałem najważniejsze z nich poniżej.
Pomoc i ulgi dla przedsiębiorców w czasie epidemii:
Zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące – dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych.
Mikropożyczka 5000 zł – wypłacana jednorazowo, po podpisaniu umowy. Pożyczka wraz z odsetkami na wniosek przedsiębiorcy podlega umorzeniu pod warunkiem, że będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.
Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców – wynosi 2080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia) i jest nieoskładkowane oraz nieopodatkowane. Warunkiem uzyskania świadczenia jest, aby przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15 proc. w stosunku do miesiąca poprzedniego. Poza tym rozpoczęcie działalności musi nastąpić przed 1 kwietnia br.
Dofinansowanie na pracowników – w przypadku spadku obrotów możesz uzyskać dofinansowanie z Funduszu Pracy na pokrycie części kosztów wynagrodzeń dla swoich pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne.Wysokość wsparcia uzależniona jest od wysokości spadku obrotów. Przedsiębiorca nie może mieć zaległości finansowych (podatki, składki).Tutaj więcej szczegółów.
Odliczenie kosztów B+R od dochodu – możliwość odliczenia od dochodu kosztów kwalifikowanych ponoszonych w 2020 r. na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, już przy wpłacaniu zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku.
Dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dla samozatrudnionych – wypłacane przez PUP z Funduszy Europejskich. W przypadku tej formy pomocy na złożenie wniosku przedsiębiorca ma tylko 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez właściwy dla siebie Powiatowy Urząd Pracy.
Odliczenie strat – straty z bieżącego roku będziecie mogli odliczyć od dochodu za rok poprzedni. Zmniejszycie podstawę opodatkowania i otrzymacie zwrot nadpłaconego podatku. Jednorazowo nawet o kwotę 5 000 000 zł.
Ulga IP Box – która umożliwia skorzystanie z preferencyjnej 5% stawki podatku z praw własności intelektualnej, wykorzystywanych do przeciwdziałania COVID-19.
Niższe zaliczki na PIT i CIT – aby nie stracić płynności finansowej możecie umówić się z US na opłacania niższych zaliczek na podatek dochodowy.
Przesunięcie płatności – Nie zostaną naliczone opłaty prolongacyjne w przypadku złożenia wniosku o odroczenie lub rozłożenie na raty podatków, stanowiących dochód budżetu państwa.
Ulga na złe długi – zmiana zwalnia z obowiązku zwiększenia dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczek w 2020 r. o niezapłacone przez podatnika zobowiązania z tytułu zakupionych towarów lub usług. Bez tej zmiany podatnicy PIT i CIT, począwszy od zaliczki należnej za marzec 2020 r., zobowiązani byliby do uwzględnienia w podstawie obliczenia zaliczki kwoty nieuiszczonych zobowiązań, również wówczas, gdy brak zapłaty spowodowany byłby brakiem środków finansowych związanych z zaistniałą sytuacją epidemii koronawirusa.
Ulga na czynsze – wprowadzona została możliwość udzielenia ulgi, umorzenia w całości lub w części, odroczenie płatności, rozłożenie na raty należności z tytułu najmu, dzierżawy i użytkowania nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego.
Na początku 2020 roku funkcjonowało ponad 2 miliony firm. Wraz z rozwojem pandemii koronawirusa ta liczba niestety będzie się zmniejszać. Mało kto był gotowy na taki rozwój wydarzeń i to w tak dużej skali. Dla części przedsiębiorców będzie to oznaczać konieczność zawieszenia działalności, albo zgłoszenia upadłości firmy.
O wyniszczających biznes konsekwencjach jakie niesie ze sobą koronawirus pisałem ostatnio na blogu, natomiast prawda jest taka, że firmy znikały z rynku jeszcze przed pandemią. Dla przykładu, w I kwartale 2019 z bankructwem musiało zmierzyć się aż 285 firm. Często przez złą strategię biznesową, finansową, przegraną walkę z konkurencją itd. Powodów było i jest wiele. I tak jak część z tych upadłości można było uniknąć stosując odpowiednie środki zapobiegawcze, tak mało który przedsiębiorca jest w stanie skutecznie walczyć z gospodarczymi efektami pandemii. Niestety na wiele czynników nie mamy wpływu, co może postawić nas pod przysłowiową ścianą. A gdy już znajdziemy się w ślepej uliczce, jedynym rozwiązaniem może okazać się ogłoszenie upadłości firmy. Kto może to zrobić? Kiedy i jak ją ogłosić?
Na czym polega upadłość i kto może ją zgłosić?
Jeśli firma utraciła płynność finansową, nie radzi sobie z wywiązywaniem się ze swoich zobowiązań finansowych, nie widać też nadziei na poprawę sytuacji, brakuje pomysłów na to jak poradzić sobie z kryzysem w firmie, to znak, że nadszedł czas na radykalne kroki. Czasami jedynym rozwiązaniem może być restrukturyzacja, albo ogłoszenie upadłości.
Przepisy jasno określają kiedy upadłość jest możliwa, kto i na jakich warunkach może ją zgłosić. Informacje na ten temat znajdziemy w Ustawie z dnia 28.02.2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze. Przepisy wspomnianego aktu prawnego określą m.in. co stanowi podstawę upadłości, jak wygląda proces postępowania upadłościowego oraz jakie będą jego skutki.
Upadłość ogłosić mogą zarówno duże firmy, jak i jednoosobowe działalności gospodarcze. Ogólnie mówiąc przedsiębiorcy. Kodeks cywilny za przedsiębiorcę uznaje bowiem osobę fizyczną, osobę prawną i jednostkę organizacyjną (art. 431 § 1 k.c.), prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą (zawodową).
Upadłość może ogłosić:
osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą (wpis do CEIDG)
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna nieprowadząca działalności gospodarczej
osoba prawna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą/zawodową
spółki osobowe: partnerskie, komandytowe, jawne, komandytowo-akcyjne
wspólnicy osobowych spółek handlowych, ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem (w przypadku spółek: komandytowej i komandytowo-akcyjnej – komplementariusz – osoba mająca obowiązek prowadzić sprawy spółki)
wspólnicy spółki partnerskiej
Zadłużony przedsiębiorca powinien najpóźniej w ciągu trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić upadłość w sądzie.
Wniosek o upadłość może złożyć przedsiębiorca ale też:
każdy ze wspólników odpowiadających za zobowiązania w stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej
każdy, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami
w stosunku do osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji – każdy z likwidatorów
kurator ustanowiony na podstawie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym
organ publiczny udzielający pomocy dłużnikowi przekraczającej 100 000 euro
w razie śmierci przedsiębiorcy (jeżeli wniosek o upadłość został złożony w terminie roku od dnia śmierci) może ogłosić wierzyciel, spadkobierca, małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego (nawet, jeśli nie dziedziczyli po nim spadku)
Główną zasadą postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorców jest umożliwienie im oddłużenia się. Sąd upadłościowy może orzec o umorzeniu istniejących zobowiązań (w części lub całkowicie). Wiele zależy od okoliczności. Ważne będzie czy niewypłacalność jest efektem sytuacji niezależnej od przedsiębiorcy (czyli np. zmiana przepisów, klęska żywiołowa, pandemia), oraz czy rzetelnie wykonuje obowiązki nałożone na niego w trakcie postępowania upadłościowego. Zastanówmy się zatem teraz, kiedy możemy ogłosić upadłość?
Kiedy można ogłosić upadłość firmy?
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Można to stwierdzić, gdy opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. W przypadki dłużnika będącego osobą prawną będzie to moment gdy jego zobowiązania przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
W przypadku bieżącej niewypłacalności, czyli opóźnienia zapłaty przez kontrahenta czy brak możliwości zapłaty za dostawę może się okazać, że upadłość nie będzie potrzebna, ani też uznana przez sąd za zasadną. Mówi o tym Artykuł 12 ustęp 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Dlatego okres opóźnienia, o którym wspomniałem na początku ma tu często decydujące znaczenie.
Gdy zaległości finansowe nie są zbyt duże, rozwiązaniem może być postępowanie naprawcze. Zwłaszcza jeśli sąd będzie miał przesłanki, że nasza firma (mimo trudnej sytuacji) będzie w stanie zaspokoić wierzycieli lepiej dalej funkcjonując niż gdy ją zamkniemy. Postępowanie takie wiąże się jednak z dodatkową kontrolą nadzorcy sądowego. Mimo, że majątkiem zarządza nadal właściciel firmy, to ma nad sobą „anioła” stróża.
Jak zgłosić upadłość firmy?
Zgłoszenie upadłości firmy załatwimy jednym wnioskiem do sądu. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy – wydział gospodarczy. Wniosek składa się we właściwym dla miejsca prowadzenia działalności. To jeśli chodzi o miejsce, a jeśli chodzi o terminy, to według artykułu 21 ustęp 1 ustawy Prawo upadłościowe to dwa tygodnie. A dokładniej, wniosek o upadłość firmy należy złożyć nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia, w jakim nastąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. A co musi zawierać nasz wniosek?
Wniosek musi obligatoryjnie zawierać:
podstawowe informacje o dłużniku: imię i nazwisko, nazwę firmy, miejsce zamieszkania albo siedziby firmowej
gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna, musi wskazywać reprezentantów spółki lub osobę prawną jak również oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;
wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek (opis sytuacji najlepiej z załącznikami potwierdzającymi przebieg zdarzeń)
informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2010 r. nr 112, poz. 743, z późn. zm.)
informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2009 r. nr 185, poz. 1439, z 2010 r. nr 167, poz. 1129 oraz z 2012 r. poz. 836).
dodatkowe oświadczenie potwierdzające prawdziwość danych zawartych we wniosku
Wspominałem o możliwości postępowania naprawczego. We wniosku przedsiębiorca może dodatkowo określić czy wnosi o ten rodzaj układu. Powinien też załączyć aktualny wykaz majątku z szacowaną wyceną. Dobrze, aby wśród załączników znalazł się też bilans, spis wierzycieli (z uwzględnieniem ich danych, adresów i wysokości zobowiązań oraz ich terminów). Do tego lista zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli majątku wraz z datami ich ustanowienia. Jeśli część wierzytelności była spłacana (w terminie 6 miesięcy przed złożeniem wniosku) również należy to udokumentować i dołączyć do wniosku. Poza tym należy załączyć wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi i informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek i innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach.
Sytuacja przedsiębiorcy po zgłoszeniu upadłości
Po złożeniu wniosku rozpoczyna się postępowanie sądowe, podczas którego dłużnik ma prawo kontynuować prowadzenie działalności. Prawo to może zostać ograniczone za sprawą zabezpieczenia jego majątku. Przedsiębiorca musi się wywiązywać z obowiązków takich jak opłacenie składek ZUS i odprowadzanie podatków do Urzędu Skarbowego. Samo złożenie wniosku jest początkiem drogi. Po formalnym ogłoszeniu upadłości wierzyciele dochodzą swoich roszczeń w trybie postępowania upadłościowego. Majątek dłużnika staje się masą upadłościową, z której zaspokaja się wierzycieli. Co ważne, chodzi także o majątek nabyty w trakcie trwania postępowania.
Jak widzicie zgłoszenie upadłości firmy nie jest tak oczywiste i szybkie jak pozornie może się wydawać. Wiele zależy od indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy, a przede wszystkim od decyzji sądu, który nasz wniosek może po prostu odrzucić. Jeśli stoicie przed decyzją o zgłoszenie upadłości, dobrze będzie zasięgnąć rady specjalisty. Możecie liczyć na moje wsparcie, natomiast przemyślałbym skorzystanie z profesjonalnego doradztwa prawnego.
Zanim podejmiecie ostateczne decyzje, dobrze jest skonfrontować się z niezależną opinią od kogoś, kto jest w stanie w miarę obiektywnie ocenić Waszą sytuację. Dzięki temu będzie w stanie podsunąć Wam najlepsze rozwiązania, a w razie potrzeby poprowadzić sprawę zwiększając Wasze szanse na … no właśnie. Mówiąc o upadłości firmy ciężko doszukiwać się pozytywów, czy szczęśliwego zakończenia. Można natomiast zwiększyć szanse na to, że upadek nie będzie tragiczny w skutkach. Bo że zaboli to jest niestety raczej pewne i dobrze być na to gotowym.
Ogólnie, mam cichą nadzieję, że dzisiejszy wpis Wam się nie przyda. Wiem, że w dzisiejszych niepewnych czasach niczego nie można być pewnym, a los naszych firm być może wisi na włosku. Pamiętajcie, że z każdej sytuacji jest jakieś wyjście awaryjne. Obyśmy nie musieli go szukać, czego sobie i Wam życzę!
Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.ZgodaPolityka prywatności
Najnowsze komentarze